Mijëra serbë duan të zhvendosen dhe të jetojnë në Gjermani. Por një orar takimi për vizë kushton shumë.
Rostoku është për Biljana Zharkoviqin një vend përrallor. Gjetja e një vendi pune në klinikën e atjeshme për këtë infermiere të papunë nga Nishi i Serbisë, do të thoshte realizim i ëndërrave. Biljana Zharkoviqi, e cila emrin e saj të vërtetë nuk do ta zbulojë, ka siguruar të gjitha dokumentet e duhura për një vizë pune: kontratën, certifikatat e duhura për njohjen e gjuhës gjermane, fotografitë…i mungon vetëm edhe një imtësi: një orar takimi në konsullatën gjermane. “Prej majit e mbaj tërë kohën të hapur faqen e internetit për oraret e takimit. Por nuk kam gjetur kurrë ndonjë orar takimi të lirë”, ankohet 45-vjeçarja.
Pranë kompjuterit të saj po shumohen edhe faturat. Vetëm për qira duhet të paguajë 3000 euro. Rostoku si shpëtimi i vetëm. Me një dëshpërim të thellë shikon faqen e internetit dhe shpreson se do të lirohet ndonjë orar takimi dhe se pikërisht ajo do të jetë më e shpejta. Por deri tani pa sukses. Tek reagimet lexon për përvojat e të tjerëve me këtë problem. Disa prej tyre janë optimistë dhe japin sugjerime: “Mos u humbni shpresën! Caktoni zgjimin në ora 00:15 dhe provoni tërë kohën deri në ora 00:30.” Oraret e takimit më së shumti lirohen pas mesnatës. Por të tjerët janë pesimistë: “Këto janë vetëm mashtrime. Kundër gjërave të tilla nuk mund të luftoni.”
Dhe pikërisht këtu futen në lojë agjencitë e ndryshme, të vendosura rreth ambasadës gjermane në Beograd. Ato janë të regjistruara në fakt si përkthyes, por më së shumti para fitojnë me shitjen e orareve të takimit. Shumë bashkëpunëtorë janë tërë kohën në lëvizje dhe kërkojnë klientë. Ata përpiqen të përfitojnë madje edhe nga njerëzit që presin në radhë. Mijëra serbë përpiqen të shfrytëzojnë procedurën më të thjeshta për marrjen e vizave të punës për Gjermani. Në agjenci sillen shumë njerëz vërdallë. Telefonët dhe maqinat për kopjim punojnë pa ndërprerë.
Të interesuarit duhet të sigurojnë vetëm një kopje të pasaportës dhe – paratë. Ndërsa agjencitë i kryejnë punët tjera, thotë Biljana Zharkoviq. “Menjëherë kur ambasada jep termine të reja, agjencitë i fusin me shpejtësi të dhënat dhe kaq. Paratë i duan në dorë.” Kontratë apo ndonjë faturë? Diçka të tillë nuk ka!, thotë ajo.
“E tillë është jeta”
Një thirrje telefonike në agjencinë “Europa” në fillim të gushtit. Duam të blejmë një termin. “Mund të të gjej diçka për fund të tetorit. Deri atherë të gjitha terminet janë të rezervuara. Mund të ndodhë që lirohet ndonjë termin, por nuk mund të garantoj”, përgjigjet një zë i thellë burri. Për këtë shkak, shumë persona kanë humbur edhe kontratat e fituara të punës në Gjermani, sepse nuk kanë mundur të sigurojnë vizat me kohë. “Unë kam 10 hakerë të specializuar për këtë punë, të cilët rrinë 24 orë pranë kompjuterit dhe përpiqen të bllokojnë terminet që lirohen. Këta njerëz janë profesionistë dhe unë duhet t’i paguajë ata.”
Dhe kështu njeriu shumë shpejt vjen deri tek çmimi. 250 Euro kushton një termin, 100 në avans. “Më pas të lajmërohem unë. Ti vjen tek unë dy orë para terminit dhe në qetësi shikojmë dokumentat e duhura. Ndërsa unë të jap terminin”. Hakerë? Para në dorë? E gjtiha kjo tingëllon pak si ilegale… “Jo, të gjitha janë legale”, përgjigjet ai. “Këtë e kanë bërë shumë njerëz. Ky është një lloj autorizimi… e tillë është jeta.”
Në këtë mënyrë Beogradi futet në listën e qyteteve si Teherani, Beiruti dhe disa metropole të tjera, ku bëhet tregti me termine para konsulatave gjermane. Pikërisht njerëzit të cilët nuk kanë para dhe kërojnë ndonjë shpëtim, detyrohen të paguajnë ndonjëherë edhe 500 euro për termine. Kështu thuhet në reagimet e lexuesve. Dhe e gjitha kjo ndodhë në Serbi ku rroga mesatare është rrreth 180 euro, ndërsa gati 1/3 e shtetasve të Serbisë janë të papunë.
“Në parim e lejueshme”
Ministria e Jashtme ka bërë disa ndryshime për shkak të mashtrimeve dhe keqpërdorimeve. Sistemi kompjuterik për këtë është në Berlin dhe ambasadat apo konsulatat nuk kanë të bëjnë me këtë punë. “Parimisht lejohet që të autorizohet një person i tretë – qoftë edhe me pagesë – që të rezervojë një termin për ty. Këtë mundësi po e përdorin për fat të keq edhe shumë agjenci”, thotë ambasadori gjerman në Serbi, Axel Dittmann.
Në përgjigjen e tij me shkrim dërguar Deutsche Welles, ai na siguron se ambasada do të reagojë me shtimin e numrit të personelit. Por shtimi tepër i madh i kapaciteteve. “Për ne është me rëndësi që terminet tek ne jepen pa pagesë. Ndonëse ndonjëherë kërkohet durim i madh.”
Biljana Zharkoviq ka pasur durim dhe ka humbur shumë kohë deri tani. Por klinika në Rostok donte që ajo të fillojë punën në shtator. Ndaj edhe Biljana po mendon që të angazhojë një agjenci dhe të gjej një termin sa më parë, sepse shtatori ka kaluar dhe askush nuk do të pres deri në pafundësi.” (DW)