Për budizmin, përballimi i frikës është një punë e brendshme që sillet rreth perceptimit. Kjo ndjenjë konsiderohet si një gabim në perceptim, që rezulton në imazhe fantazie dhe të tmerrshme që përfundojnë duke pushtuar mendjet tona. Rreziku nuk është jashtë, por brenda nesh.
Në parim, budistët pretendojnë se mjeti më i mirë për t’u përballur me frikën është përqendrimi i plotë në momentin e tanishëm dhe dhembshuria. Këta faktorë na bëjnë të jemi dhe të ndjehemi më të fortë dhe, si pasojë, të ndihemi më pak të frikësuar.
Për t’u përballur me frikën, duhet të përqëndrohemi në të tashmen
Në një mënyrë apo në një tjetër, frika lëviz mes të kaluarës dhe së ardhmes. Në të kaluarën, kur mbetemi të lidhur me përvojat që na kanë shkaktuar frikë dhe kanë lënë një shenjë të thellë, e ku ne vazhdojmë të rikthehemi. Këtu qëndron frika se mos e njëjta gjë na ndodh përsëri.
Diçka e ngjashme ndodh me të ardhmen. Shpesh na frikëson sepse imagjinojmë ose supozojmë që do të na sjellë vështirësi ose situata të dhimbshme. Ne ndjehemi të vegjël para të nesërmes dhe kjo na frikëson.
Kjo është arsyeja pse budizmi këmbëngul që një nga mënyrat për të trajtuar frikën, është që të përqëndrohemi në të tashmen, këtu dhe tani. Ndërgjegjësimi nuk lejon që mendja jonë të mbushet me fantazitë që përfundojnë duke ushqyer frikën e padobishme.
Kapja është burimi i frikës
Paqja mendore dhe shpirtërore është e kundërta e kapjes fort pas diçkaje. Budizmi është një filozofi që synon të kuptojmë se asgjë nuk na takon neve, as vetë jetës sonë. Çdo gjë që vjen në jetën tonë dhe gjithçka që jemi, është vetëm një realitet kalimtar.
Kur kjo nuk kuptohet, lind ndjenja e kapjes dhe me të, frika e humbjes. Kjo është një nga frikërat më të forta, sepse ushqen një rreth vicioz. Lidhja më e madhe është më e frikshme, dhe më shumë frikë, më shumë lidhje. Të pranuarit se gjithçka është kalimtare na bën shumë më pak të frikësuar.
Ikja nuk është kurrë një zgjidhje
Për budizmin, të gjithë janë zotër të vetvetes dhe gabimet janë pjesë e mësimnxënies. Kur gjërat nuk pranohen në këtë formë, shpirti fillon të mbushet me frikë dhe ankth. Është sikur të kesh një hesap të pambyllur.
Kur një gabim injorohet dhe nuk mëson prej tij, situata që e gjeneroi do të tentojë të përsëritet. Dhe në këtë rast që dikush përjeton një lloj mungese kontrolli mbi jetën e vet. Kjo natyrisht nxjerr në pah frikën dhe ndjenjën e dobësisë.
Parimet budiste për t’u marrë me frikën përkthehen në ushtrime komplekse që duhen mësuar përmes praktikës, durimit dhe vazhdimësisë./E.M
