Nga Aldo Baxhaku
Betimi për devotshmëri ndaj mbrojtjes së Kushtetutës, i noterizuar dhe i dërguar me postë Presidentit të Republikës nga Arta Vorpsi është një ngjarje që në pamje të parë duket e çuditshme, pa vlerë dhe deri dikur shpërfillëse ndaj figurës së kreut të shtetit. Por vështirë të ta rroki logjika që personi i renditur në vend të parë në listën e kandidatëve për anëtar të Gjykatës Kushtetuese, pra një nga njohëset me të mira të Kushtetutës dhe jurisprudencës shqiptare të bëjë një veprim juridik nul, që ndikon drejtpërdrejt të ardhmen e saj.
Për sa kohë që nuk mund të vërtetojmë se ajo është urdhëruar për t’u “betuar përpara një noteri” atëherë duhet të ndjekim logjikën se zonja Vorpsi e ka ndërmarrë vetë këtë veprim, e sigurt se është brenda kuadrit ligjor për tu shpallur anëtare e Gjykatës Kushtetuese. Mendoj se janë të rrallë ata që mund të konkurojnë kompetencën e saj në interpretimin e Kushtetutës megjithatë konteksti aktual politiko-shoqëror dhe ngutja për të bërë betimin tregon se sjellja e saj mund të jetë motivuar nga dy shkaqe.
Së pari, Arta Vorpsi e zbaton verbërisht ligjin. Në rastin konkret do të thotë se meqenëse Presidenti nuk u shpreh për një vakancë kushtetuese brenda 30 ditëve atëherë emërohet automatikisht kandidati i parë në listë. Kjo dispozitë parashikohet në ligj se ka fuqinë e një dekreti presidencial. Deri këtu zonja Vorpsi padyshim që është anëtare e Gjykatës Kushtetuese. Por ka një problem, e gjithë logjika juridike e mësipërme bazohet në supozimin se Presidenti kishte detyrë të shprehej për vakancën kushtetuese. Nëse kjo bie atëherë emërimi i saj automatikisht është nul por për sa kohë që nuk është vënë në diskutim atëherë është i vlefshëm.
Së dyti, Arta Vorpsi është shumë ambicioze për të qenë anëtare e Gjykatës Kushtetuese. Ajo e di shumë mirë se përderisa nuk ka asnjë autoritet gjyqsor që të shqyrtojë vendimin e KED-së, për ti cuar dy lista Presidentit dhe ta detyrojë që të shprehet njëkkohësisht për të dyja, këto vendime do të mbeten të ligjshme. Në njëfarë mënyre ajo përfiton nga vakumi institucional dhe paligjshmëria e veprimeve të KED për të qenë korrekt juridikisht. Me ngritjen e Gjykatës Kushtetuese ajo do të jetë pjesë e trupës që do të shqyrtojë këto veprime dhe normalisht që do t’i gjykojë ato si kushtetuese për të ruajtur postin.
Njëri nga këto shkaqe ose të dy bashkë janë mbrapa “betimit para noterit”. Nuk mund të ketë shkak të tretë të frymëzuar nga profesionalizmi pasi në rradhë të parë kjo do të bënte që Arta Vorpsi të vinte si fillim në dyshim veprimet e KED. Gjykata Kushtetuese e interpreton ligjin në mënyrë të përgjithshme. Dispozitat kushtetuese në vetëvete janë të gjera për arsye se ato nuk përcaktojnë teknikalitete por një frymë të caktuar mendimi. Kur kjo frymë vihet në diksutim, sic është bërë shumë shpesh së fundmi, zonja Vorpsi duhet të ishte e para që duhet të reagonte, duke bërë një hap pas për të kërkuar sqarimin e cdo dyshimi. Ne nuk duam asnjë anëtar të Gjykatës Kushtetuese që zbaton verbërisht ligjin. Me ligj është bërë Holokausti dhe po ashtu lufta e klasave por kanë qenë ligje kundër frymës së lirisë, demokracisë dhe humanizmit. Ne po ashtu nuk duam asnjë anëtar të Gjykatës Kushtetuse tepër ambcioz për postin sepse kjo do të ndikonte në paanshmërinë e tij.
Arta Vorpsi nuk është e keqe dhe nuk mund të jetë e keqe. Pozicioni për të cilin ajo kandidon e vendos atë në majën e mbrojtësve të vlerave të shoqërisë. Kjo i ngarkon asaj përgjegjësinë për të dhënë sqarime edhe për veprime që nuk janë të sajat por që nga të cilat ajo mund të përfitojë tërthorazi. Le të shpjegojë ajo ligjshmërinë e veprimeve të KED, që i jep asaj automatikisht mandatin. Nëqoftëse e kanë urdhëruar kjo është cështje tjetër, por siç e thashë edhe më lartë për sa kohë nuk e vërtetojmë dot përgjegjësia mbetet mbi shkaqet e brendshme të zonjës Vorpsi./Opinion.al