A mund të ndihmojë duhani në luftën kundër koronavirusit? Ndërsa studiuesit në të gjithë botën po përpiqen për të zhvilluar një vaksinë ndaj COVID19, shkencëtarët në Spanjë po përdorin bujqësinë molekulare për të ndihmuar në krijimin e vaksinave dhe antitrupave të bëra me porosi.
Në Institutin për Biologjinë Molekulare Bimore dhe Qelizore në Valencia, një ekip shkencëtarësh po përpiqen të shfrytëzojnë fuqinë e natyrës. Duke përdorur teknikat e fundit për të kultivuar dhe renditur gjenomin e Nicotiana Benthamiana, një i afërm i bimës së duhanit, studiuesit që marrin pjesë në projektin Neëcotiana të financuar nga Bashkimi Europian thonë se ata janë në gjendje të prodhojnë molekula të bëra me porosi për të luftuar sëmundjen.
‘Shumë ilaçe që ne përdorim sot vijnë nga bimët, por tani falë bioteknologjisë ne jemi në gjendje të prodhojmë substanca të tjera nga bimët, të ndryshme nga ato që ato prodhojnë në mënyrë natyrale. Ne e bëjmë këtë duke përfshirë material gjenetik në gjenomet e tyre. Kështu përmbahet informacion që lejon prodhimin e ilaçeve të tilla si antitrupa, vaksina dhe produkte të tjera.’- ka thënë Diego Orzáez, koordinator i projektit Neëcotiana.
Vendase në Australi, bima e Nicotiana Benthamiana është përdorur për të ndihmuar në prodhimin e vaksinave dhe antitrupave për viruse të tilla si Ebola. Duke injektuar ADN të tjera në gjethet e saj, gjenet e tij mund të modifikohen për të krijuar produkte specifike farmaceutike në sasi shumë të mëdha. ‘Ne u japim bimëve udhëzime për t’i përmirësuar ato dhe për të ndryshuar gjenet specifike’- thotë Marta Vázquez, një studiuese bioteknologjike në IBMCP.
Kjo teknikë moderne shfrytëzon qelizat e bimëve dhe farërat, që mund të ndihmojnë në hapjen e rrugës për prodhimin e një vaksine COVID-19. Ekspertët thonë se qasja ka disa përparësi. Mund të prodhojë sasi të mëdha të proteinës së kërkuar, është me kosto të ulët krahasuar me metodat e tjera dhe është e sigurt. Bima e modifikuar mund të gjenerojë proteina të ngjashme me ato që gjenden në një qelizë njerëzore. Studiuesit thonë se një numër në rritje i kompanive po e përqafojnë këtë teknikë.
‘Ka rreth 100 grupe në botë që janë duke u përpjekur të zhvillojnë vaksinat SARS COVID-2. Disa nga këto grupe dhe kompani private po përdorin këtë bimë, gjenomën e së cilës e kemi sekuencuar’- këmbëngul Giovanni Giuliano, Drejtor i Kërkimit në Agjencinë Kombëtare të Italisë për Teknologjitë e Re, ENEA.
Duke e bërë gjenomin e bimës në dispozicion publik, shkencëtarët në projektin e financuar nga BE, shpresojnë se do të përshpejtojnë kërkimin e produkteve të reja, që do të luftojnë si pandemitë aktuale ashtu edhe ato të ardhshme./Opinion.al
