Sipas Institutit të Statistikave të UNESCO-s, shpenzimet për Kërkimin dhe Zhvillimin në Shqipëri përllogariten 0.2% e Prodhimit të Brendshëm Bruto, rreth 37 milionë dollarë, më e ulëta në rajon. Nga këto rreth 19 milionë janë shpenzime të kryera nga qeveria dhe 17 milionë dollarë nga universitetet. Nuk ka të dhëna për shpenzimet që kryejnë bizneset në fushën e Kërkimit dhe Zhvillimit. Nga të dhënat e UNESCO-s, në Shqipëri ka rreth 157 kërkues për një milion banorë, nga të cilët 57% janë meshkuj dhe 44% femra.
Në rajon, nivelin më të lartë të shpenzimeve për Kërkimin dhe Zhvillimin e ka Serbia. Shpenzimet për Kërkimin dhe Zhvillimin janë sa 0.8% të PBB-së apo 757 milionë dollarë, ndërsa numri i kërkuesve përllogaritet rreth 1,830 për një milion banorë. Sipas të dhënave të publikuara, peshën më të madhe të bizneseve e kanë bizneset me rreth 224 milionë dollarë.
E dyta renditet Maqedonia, shpenzimet e së cilës për Kërkimin dhe Zhvillimin janë rreth 0.5% e PBB-së, apo 145 milionë dollarë. Maqedonia numëron rreth 838 kërkues për një milion banorë.
Ndërsa Mali i Zi dhe Bosnja, shpenzojnë për Kërkimin dhe Zhvillimin përkatësisht 0.4% dhe 0.3% të Prodhimit të Brendshëm Bruto. Numri i kërkuesve për një milion banorë është 673 në Malin e Zi dhe 266 në Bosnjë dhe Hercegovinë.
Europa Perëndimore dhe Azia, me shpenzimet më të larta
10 nga 15 vendet me shpenzimet më të larta në këtë fushë janë nga rajoni i Europës Perëndimore dhe Amerikës së Veriut.
Vendi me shpenzimet më të larta në botë për Kërkimin dhe Zhvillimin, si dhe për numrin më të lartë të kërkuesve është Izraeli. Shpenzimet për Kërkimin dhe Zhvillimin në Izrael janë sa 4.3% e Prodhimit të Brendshëm Bruto dhe vendi numëron 8,255 kërkues për një milion banorë. 84% e totalit të shpenzimeve kryhet nga sektori privat.
Rajoni i dytë me shpenzimet më të larta me Kërkim dhe Zhvillim është rajoni i Azisë dhe Paqësori, duke pasur në klasifikim 4 nga 15 vendet me shpenzime më të larta.
Në vend të dytë dhe të tretë në klasifikimin për shpenzimet më të larta në fushën e Kërkimit dhe Zhvillimit renditen dy vende aziatike, Koreja e Jugut dhe Japonia, ku shpenzimet janë përkatësisht sa 4.3 dhe 3.4% e PBB-së dhe mbi 75% e totalit të tyre kryen nga sektori privat.
Shpenzimet globale për Kërkim dhe Zhvillim kanë arritur shumën rekord prej 1.7 trilionë dollarësh. Por vetëm 10 vende mbulojnë 80% të tyre. Si pjesë e Qëllimeve të Zhvillimit të Qëndrueshëm (SDG), vendet kanë premtuar se do të rrisin shpenzimet publike dhe private për Kërkimin dhe Zhvillimin, si dhe numrin e kërkueseve deri në 2030-n.
Të dhënat më të fundit vijnë nga Instituti i Statistikave të UNESCO-s, i cili po monitoron progresin botëror nëpërmjet objektivit kyç të SDG. Për të vlerësuar angazhimin e një vendi ndaj Kërkimit dhe Zhvillimit, duhet të shikojmë shpenzimet si përqindje ndaj Prodhimit të Brendshëm Bruto.
E përbashkëta e 15 vendeve të para për Kërkim dhe Zhvillim? Shpenzime të larta nga sektori i biznesit është faktori kyç për sukses.
Shumë vende po përpiqen që të stimulojnë investime më të mëdha si në sektorin publik, ashtu edhe në sektorin privat, duke vendosur objektiva kombëtare mbi shpenzimet për kërkimin dhe zhvillimin si përqindje ndaj Prodhimit të Brendshëm Bruto.
Raportet e medias janë të mbushura me spekulime se kur Azia, e udhëhequr nga Kina, do të kapërcejë Amerikën e Veriut dhe Europën Perëndimore sa u përket shpenzimeve të R & D. Duke parë tendencat rajonale me kalimin e kohës, ne mund të gjurmojmë rritjen e lojtarëve në zhvillim, të cilët vazhdimisht po rrisin investimet dhe numrin e kërkuesve.
Raportimet e Medias janë të mbushura me spekulime se Azia, e udhëhequr kryesisht nga Kina, do të kalojë Amerikën e Veriut dhe Europën Perëndimore për sa u përket shpenzimeve mbi kërkimin dhe zhvillimin./Monitor
