Shkencëtarët kanë zhvilluar një burim energjie që mund të lejojë astronautët të jetojnë në Hënë për periudha të gjata kohore.
Programi Artemis i udhëhequr nga NASA shpreson për një post në Hënë rreth vitit 2030.
Universiteti Bangor ka projektuar qelizat e karburantit bërthamor, me madhësinë e farave të lulekuqes, për të prodhuar energjinë e nevojshme për të mbajtur jetën atje. Hëna, e cila shihet nga disa si porta për në Mars, përmban shumë burime të vlefshme të nevojshme për teknologjinë moderne.
Shpresa është se mund të përdoret si një trampolinë për të arritur planetët përtej. Ndërsa teknologjia hapësinore përparon me një ritëm të shpejtë, BBC-së iu dha akses ekskluzive në laboratorin e Institutit të Ardhmërisë Bërthamore të Universitetit Bangor.
Ekipi i Bangor, i cili është një lider botëror për karburantet, punon me partnerë të tillë si Rolls Royce, Agjencia Hapësinore e Mbretërisë së Bashkuar, NASA dhe Laboratori Kombëtar Los Alamos në SHBA. Prof Middleburgh nga Instituti i së Ardhmes Bërthamore tha se ekipi shpresonte të testonte plotësisht karburantin bërthamor “gjatë disa muajve të ardhshëm”.
Në pjesë të Hënës, temperaturat bien në nivele të ulëta mahnitëse prej -414F (-248C) sepse nuk ka atmosferë për të ngrohur sipërfaqen. Universiteti Bangor është një lojtar kryesor në kërkimin për të gjeneruar një mënyrë tjetër për të prodhuar energji dhe nxehtësi për të mbajtur jetën atje.
Studiuesit sapo kanë dërguar qelizën e vogël të karburantit bërthamor, të njohur si Trisofuel, te partnerët e tyre për testim.
Kjo qelizë Trisofuel mund të përdoret për të fuqizuar një gjenerator mikro bërthamor, të krijuar nga Rolls Royce.
Ajo tani do të testohet plotësisht dhe do të kalojë me forca të ngjashme me ato të shpërthyera në hapësirë, gati për një bazë në Hënë në vitin 2030.
Në fillim të këtij muaji, India bëri një ulje historike pranë polit jugor të Hënës me sondën e saj robotike Chandrayaan-3.
Një nga qëllimet kryesore të misionit është gjuetia për akull me bazë uji, i cili, thonë shkencëtarët, mund të mbështesë banimin njerëzor në Hënë në të ardhmen.
Ekipi në Bangor po punon gjithashtu në një sistem bërthamor për të fuqizuar raketat, të udhëhequr nga Dr Phylis Makurunje./Opinion.al
