Një gjykatë në Shtetet e Bashkuara ndaloi përkohësisht vendimin e Qeverisë amerikane për t’iu hequr statusin e mbrojtjes së përkohshme afganëve që gjenden në SHBA.
Kjo u jep së paku edhe një javë kohë mijëra afganëve që rrezikojnë të dëbohen dhe të kthehen në Afganistan – vendin që kontrollohet nga talibanët.
Gjykata e Apelit për Qarkun e Katërt në Riçmond, Virxhinia, vendosi një pezullim administrativ mbi vendimin për t’i dhënë fund statusit të mbrojtjes së përkohshme për afganët, duke e shtyrë atë deri më 21 korrik.
Kjo masë erdhi pas një kërkese nga organizata CASA, e cila mbron të drejtat e imigrantëve.
Gjykata nuk dha asnjë arsye për vendimin e saj, ndërsa administrata amerikane ka afat deri më 16 korrik, ora 23:59, për të dhënë përgjigje.
Departamenti amerikan i Sigurisë Kombëtare njoftoi qysh më 12 maj se statusi i mbrojtjes së përkohshme për afganët do të skadojë më 14 korrik.
Ky vendim do t’i prekte rreth 9.000 deri në 12.000 afganë që aktualisht jetojnë dhe punojnë ligjërisht në Shtetet e Bashkuara, në kuadër të këtij programi.
Grupet për të drejtat e njeriut dhe vetë refugjatët afganë e kritikuan ashpër vendimin, duke thënë se ai vë në rrezik jetën e mijëra njerëzve dhe injoron situatën e vështirë dhe të rrezikshme që vazhdon në Afganistan.
Departamenti i Sigurisë Kombëtare tha atëkohë se vendimi për t’i dhënë fund statusit të mbrojtjes së përkohshme, është marrë duke u bazuar në vlerësimin e tij se kushtet në Afganistan “janë përmirësuar mjaftueshëm” dhe nuk i plotësojnë më kërkesat ligjore për të pasur këtë status.
Mbështetësit e afganëve thonë se shumë prej atyre që jetojnë në SHBA, kanë punuar me ushtrinë amerikane ose me organizata të tjera në Afganistan. Kjo, sipas tyre, i bën ata të rrezikuar nga trajtimi i ashpër nga talibanët, të cilët nuk njihen si qeveri legjitime nga Uashingtoni dhe shumica e vendeve të botës.
Kjo frikë bazohet në ndryshimet e mëdha që kanë ndodhur në Afganistan që kur talibanët u rikthyen në pushtet në vitin 2021.
Që nga ajo kohë, talibanët zbatojnë rregulla shumë strikte – bazuar në ligjin islamik – duke kufizuar shumë të drejta dhe liri, sidomos për gratë dhe vajzat.
Ato nuk lejohen më të ndjekin arsimin e mesëm dhe nuk mund të punojnë në shumicën e vendeve të punës. Raportet nga OKB-ja dhe organizatat për të drejtat e njeriut tregojnë se në Afganistan ka shkelje serioze të të drejtave të njeriut.
Ato përfshijnë vrasje pa gjyq, zhdukje të njerëzve me forcë, tortura dhe rrahje në publik. Këto veprime bëhen kryesisht kundër ish-zyrtarëve qeveritarë dhe njerëzve që janë kundër regjimit./REL