Janë fëmijët ata që bien në sy të parët. Duke bërtitur dhe duke qeshur me të madhe, ata vrapojnë në terminalin C të ish-aeroportit Berlin-Tegel. Dritat shumëngjyrëshe në tabanin e këpucës së një vajze ndizen me çdo hap. Një djalë bën xhiro në një skuter të ngushtë, një tjetër përpiqet të hidhet mbi një kamion me paletë që e përdorin dy burra me kominoshe për të transportuar kuti.
Sa të gjallë janë fëmijët, aq të heshtur duken të rriturit në ndërtesën e ish-aeroportit. Disa rrinë ulur pranë prizave dhe shikojnë ekranet e telefonave celularë. Të tjerë kanë gjetur një vend në një nga tavolinat e gjata prej druri dhe hanë. Ata që mesa duket sapo kanë ardhur dhe presin regjistrimin me valixhet në duar janë edhe më të heshtur.
Shtretër marinari midis mureve ndarëse
Në ish-aeroportin e Berlinit është ngritur një qendër pritjeje fillestare për azilkërkuesit dhe refugjatët e luftës të ardhur nga Ukraina. “Ne kemi 600 vende për azilkërkuesit dhe këtu në Terminalin C 1600 vende shtesë për ukrainasit – por tani ato janë kryesisht të zëna,” thotë Detlef Cwojdzinski nga Kryqi i Kuq Gjerman (DRK), i cili drejton qendrën e pritjes. “Situata është e vështirë, sepse ne tani duhet t’i akomodojmë njerëzit në tenda të mëdha.”
Dy nga akomodimet e përkohshme për 400 persona secila janë jashtë në pistë. Gjeneratorët gjëmuees fryjnë ajrin e ngrohtë nëpër zorrat e trasha në brendësi të tendave të bardha. Brenda është edhe më ngushtë se sa në zonën e ndenjes në terminal, por struktura është e njëjtë: mure të bardha dhe gri ndajnë hapësirat në të cilat janë radhitur pranë njëri-tjetrit shtretër marinari. “Ju lutemi mos bëni foto,” thotë një punonjës i DRK..
Kafshët shtëpiake të mirëseardhura
Organizatat bamirëse bëjnë shumë për ta bërë më të lehtë qëndrimin e refugjatëve në strehimoren masive. Ka shumë kontakte, përkthyes, përkujdesës mjekësorë dhe psikologjikë, tre vakte në ditë, një dyqan veshjesh dhe edukatorë për fëmijët. “Çdo ditë arrijnë këtu rreth 40 qen, mace dhe kafshë të tjera shtëpiake,” thotë punonjësi i DRK Detlef Cwojdzinski. “Edhe për ta duhet të kujdesemi”
Në fakt, qëndrimi në stacionin e pritjes fillestare duhet të kufizohet në një deri në tre ditë. Por tani janë tetë ditë e më shumë. Më shumë se 3,000 refugjatë lufte dhe azilkërkues janë duke pritur aktualisht në dy qendrat e mbërritjes në Berlin për t’u transferuar në strehim të rregullt. Trendi në rritje.
Apartamente të lira nuk ka
Senatorja e Integrimit në Berlin, Katja Kipping, lëshoi alarmin para pak kohësh. Në një letër ajo shkruante se nuk ka “vende të mjaftueshme për akomodim”. Si zgjidhje emergjente, deri në fund të vitit do të krijohen 10,000 vende shtesë me tenda. Edhe në pistën e Tegelit.
Berlini është një nga qytetet në Gjermani që ka pritur një numër veçanërisht të madh refugjatësh nga lufta. 85,000 janë të regjistruar aktualisht. Megjithatë, shumica e ukrainasve kanë gjetur strehim privat dhe vetëm 3,000 kanë kërkuar ndihmë në Zyrën e Landit për Çështjet e Refugjatëve (LAF). Drejtuesit e LAF janë të lumtur me këtë mikpritje të berlinezëve, edhe pse gjithnjë e më shumë refugjatë po raportojnë në qendrat e pritjes se nuk duan të jenë më barrë për mikpritësit e tyre privatë.
Nga dy javë u bënë tetë muaj
Edhe Anna Bobrakova me dy djemtë e saj jetonin privatisht për një kohë të gjatë. Ata janë nga Donbasi, por në vitin 2014, kur aty shpërtheu lufta, kishin shkuar në Kiev. Tetë vjet më vonë lufta i kapi përsëri dhe ata u nisën për herë të dytë. Në stacionin kryesor të trenit të Berlinit, pranuan një ofertë nga ndihmësit gjermanë për të jetuar në shtëpinë e tyre përkohësisht.
Ata jetuan në dhomën e ndenjjes së familjes për tetë muaj. “Jemi shumë mirënjohës, por ishte koha për të shkuar”, thotë Anna. “Edhe pse të gjithë ishim shumë të trishtuar dhe qamë kur u larguam.” Tani ukrainasja jeton me djemtë e saj në një dhomë hoteli të marrë me qira nga Landi i Berlinit. Por ajo aty e ndjen veten të vetmuar dhe nuk e ka shumë të lehtë. Ka ende nevojë për ndihmë për gjuhën, në jetën e përditshme dhe në komunikim me autoritetet.
Kishat e angazhuara
Ana e gjen këtë ndihmë në kongregacionin ungjillor Markus në Berlin. Famullia ka qenë e përfshirë në ndihmën për refugjatët që nga shpërthimi i luftës dhe ka vënë në dispozicion vende fjetjeje për deri në njëqind njerëz. Në sallën e kishës janë vendosur shtretër kampimi, ka një dollap veshjesh, dhurimet me veshje dhe ushqime janë grumbulluar në disa dhoma magazinimi, ndërsa gatimi mund të bëhet në tre kuzhina.
Ukrainasja Viktoria Çumak jetoi në kongregacionin e Markusit për gjashtë muaj. Një kohë në të cilën edhe ajo gjithmonë shpresonte të ishte në gjendje të kthehej së shpejti në qytetin e saj të lindjes në jug të Odesës. Ajo donte të largohej nga Ukraina vetë i katërt, por në kufi vajza e saj 20-vjeçare tha se nuk donte të largohej nga vendi i saj. “Më duhej të zgjidhja mes djalit tim 14-vjeçar dhe nënës sime, e cila është me aftësi të kufizuara të rënda, dhe vajzës sime”, thotë Victoria, me një shprehje agonie në fytyrë.
Frika është një shoqërues i vazhdueshëm
Çdo ditë ajo ka frikë për vajzën. “Ka ditë më të mira dhe më të këqija. Sot është një ditë e keqe, sepse ka pasur përsëri shumë sulme me raketa në Ukrainë,” thotë 41-vjeçarja me lot në sy. Viktoria ende shpreson që edhe vajza e saj të vijë në Berlin. Ndërsa i biri e ndien veten aq mirë në Gjermani, saqë do të dëshironte të qëndronte këtu përgjithmonë, as nëna e saj 72-vjeçare nuk dëshiron të kthehet në vendin e saj të shkatërruar nga lufta.
Kjo edhe për faktin se të tre tashmë kanë gjetur një banesë. Ky është një përjashtim absolut, thotë Alexander Weber, i cili kujdeset për refugjatët në komunitetin Markus. “Kjo është banesa e vetme sociale që ne kemi mundur të ofrojmë që nga shpërthimi i luftës.
Dëshmi kundër narrativave të Kremlinit
Weber ka qenë aty si ndihmës që nga fillimi. Redaktori shkencor 37-vjeçar ka lindur në Bashkimin Sovjetik dhe ka jetuar në Gjermani që nga viti 1990. “Duke qenë rus me prejardhje, ndihem veçanërisht i prekur dhe dua të provoj se ajo që thotë Kremlini nuk është e vërtetë”, shpjegon ai. Kështu mendon edhe gruaja e Weberit, Victoria Abakumovski. “Në shtëpi më duket sikur do të më bjerë tavani mbi kokë”, thotë ajo. “Më mirë të jem këtu, të jap mësime gjermanishte, të dëgjoj mysafirët tanë, t’i mbaj duart dhe të qaj me ta.
Ata që ikin nga Ukraina sjellin me vete përjetime traumatike. Kongregacioni Markus, përpiqet t’u vijë në ndihmë me biseda, në mënyrë që ata të përpunojnë përjetimet e shumta të tmerrshme. Nuk është e lehtë as për vullnetarët. “Ne flasim shumë me njëri-tjetrin këtu”, thotë Alexander Weber.
Veshje edhe për të vdekurit
Por ndonjëherë tmerri është shumë i madh. “Një herë erdhi një grua që dukej që ishte shumë e trishtuar. Ishte shumë e zbehtë dhe nuk donte të fliste në fillim,” thotë Weber. “Ne zbuluam se ajo ishte duke shkuar në Ukrainë dhe donte të merrte veshje për katër persona nga dollapi ynë.”
Kur e pyetëm nëse për burra apo gra dhe në çfarë madhësie, ukrainasja përgjigjej vazhdimisht në mënyrë monotone se nuk kishte rëndësi. Më në fund, sipas Weber, rezultoi se familja katër antarëshe e gruas ishte qëlluar nga rusët dhe ishte gjetur e zhveshur në një varr masiv. “Gruaja ishte në rrugën e saj për në Ukrainë për të veshur dhe varrosur trupat.”/DW
