Situata me zjarret, veçanërisht në zonat bregdetare të jugut, është përkeqësuar ditën e fundit. Deri më 27 korrik, Ministria e Mbrojtjes ka evidentuar 45 vatra zjarri në të gjithë vendin, nga të cilat 21 janë ende aktive, 16 në monitorim dhe 8 të shuara.
Zjarre janë të regjistruara në bashkitë Lurë, Mat, Bulqizë, Delvinë, Gramsh, Elbasan, Pogradec, Milot, Mirditë, Pustec, Berat, Memaliaj dhe në malin me Gropa të Tiranës etj.
Për vitin 2025, 61 bashkitë e vendit kanë përfituar një fond prej 2,1 mld lekë apo rreth 21 mln euro për shërbimin e mbrojtjes nga zjarri, përmes transfertës së pakushtëzuar nga buxheti i shtetit. Krahasuar me vitin 2024, fondi është rritur me 36%.
Bashkia përfituese me fondin më të lartë për mbrojtjen nga zjarri është Tirana me rreth 275 mln lekë për 2025 apo 104% më shumë se 2024. Tiranë ka 13% të fondit për mbrojtjen nga zjarri që shpërndahet bashkive nga transferta e pakushtëzuar. E ndjekur nga bashkia e Durrësit e cila ka përfituar 94,5 mln lekë fonde rreth 63% më shumë se 2024. Durrësi 5% të totalit të fondit.
Bashkitë e tjera përfituese të fondeve më të larta janë Kukësi me 75,3 mln lekë apo 19,6% më shumë se 2024. Fondi i dha për këtë bashki zë 4% të totalit të fondit të transfertës së pakët. Bashkia e Elbasanit funksioni për 2025 fondin me vlerë 70,2 mln lekë apo 74.6% më shumë se 2024.
Në Fier fondet për mbrojtjen nga zjarri ishin 64,3 mln lekë me rritje 63%. Në Vlorë bashkia ofroni 63,6 mln lekë apo 31% më shumë. Në Kamëz 61,3 mln lekë apo 16% më shumë se 2024; Lezhë fondi është 52,1 mln lekë apo 21% më shumë se 2024, dhe Korçë me vlerë 43,9 mln lekë me rritje 25%.
Pavarësisht nga fondet që u akorduhen bashkive për mbrojtjen nga zjarri, sipas drejtorit të bashkësisë ekzekutive të institucionit të Agron Haxhimali sistemi i Shqipërisë mbetet i dobët dhe i pambështetur në teknologjinë moderne. Haxhimali thotë se financimi shkon për rrogë, sigurime sociale dhe karburant, ndërsa makineritë dhe janë të amortizuara.
“Mungon infrastruktura në terren, nuk ka zjarr të zjarrtë, dhe teknologjia për zbulimin e saj të shpejtë është një person.”
Gjatë vitit 2024, Shqipëria përballet me një nga sezonet e rënda të zjarrit, me mbi 46 mijë hektarë pyje dhe kullota të djegura sipas të dhënave të raportit të Institucionit të Bashkive “për qeverinë vendore”.
Në raport theksohet se gjysma e bashkive nuk kishin as plane menaxhimi për pyjet që administrojnë.
Sipas të dhënave të raportit të Institucionit të bashkive, mesatarisht, në Shqipëri kemi pak një zjarrfikës për 1,500 dhe banorë të paktë të një automjeti zjarrfikës për 10,000 banorë. Situata është më e rëndë në bashkitë e mëdha si Tirana, për shkak të përqendrimin e familjeve, ndërsa shumë të vogla ndonëse me personel për frymë, kanë shumë infrastrukturore dhe territoriale për shëndetin.
“Të dhënat janë të lidhura me zonat rurale që janë të vogla të zjarrfikësve dhe automjeteve të zjarrit për sa i përket bashkimit të madh.
Tirana ka më shumë të ulëta të zjarrfikësve dhe automjeteve të zjarrfikësve për frymë, gjë që mund të shpjegohet me përqendrimin e jetës dhe aktivitetin e saj në kryeqytet. Mesatarja kombëtare është më afër me nivelet e bashkive të mëdha, duke treguar se këto të fundit kanë një ndikim më të madh në përllogaritjen e saj”, thuhet në raport.
Duke pasur parasysh se buxheti për mbrojtjen nga zjarri është në vend dhe shpërndarja e burimeve nuk është e njëtrajtshme, Instituti për Bashkitë Shqiptare të Këshillit të Transferimit të sektorit për këtë funksion.
Kjo përfshin: shtimin e fondit modernizimin e flotës së automjeteve të zjarrfikëses, kujdesin në bashkitë me punën e tyre; financiare financiare për numrin e tyre të zjarrfikësve në raport me popullsinë dhe veçoritë e bashkësisë; vënia e një fondi të veçantë për emergjencat zjarrfikëse, që bashkitë mund të përdoren për përballimin e situatës kritike; hartimin e planeve të detajuara për menaxhimin e rrezikut nga zjarri, të përshtatur sipas karakteristikave të secilës bashki; kapacitetet në këtë sektor për shuarjen e zjarreve në pyje, pasi kjo lloj tipologjie të ndryshme nga zjarret urbane./ Monitor
