Opinion.al
Nuk ka rezultat
View All Result
KONTAKT
  • Hyrja
  • Kryesore
  • Aktualitet
    • Politikë
    • Kronikë
    • Sociale
  • Unë shkruaj
  • Komente
  • Bota
  • Sport
  • InstaBIZ
  • OPINION WEB TV
    • Emisionet
    • U tha në Opinion
    • Si u Veshën
  • Life Style
    • Shëndeti
    • Jetë dhe Stil
    • Teknologji
    • Kulturë
Opinion.al
Nuk ka rezultat
View All Result

Pse vetëvriten njerëzit? Depresioni nuk qenka shkaku kryesor

2018/10/14 at 2:59 PM
në Life Style
Kohë leximi: 3 min
A A
Pse vetëvriten njerëzit? Depresioni nuk qenka shkaku kryesor

Robin Uilliams (63), Kërt Kobein (27), Ernest Heminguej (61), Alan Turing (41), Virginia Ulf (59), Vincent Van Gogh (37-vjeç).


Kur të keni përfunduar leximin e kësaj liste njerëzish të ndjeshëm, që humbën jetën si pasojë e vetëvrasjes, diku tjetër në botë një person tjetër do të ketë bërë të njëjtën gjë, rreth 1 person në çdo 40 sekonda (rreth 800.000 në vit), duke e bërë vetëvrasjen ndër shkaqet kryesore të vdekjeve në SHBA dhe jo vetëm.

Pse? Sipas psikologut të shquar Xhesi Bering i Universitetit të Otagos në Zelandën e Re, në librin e tij të spikatur “Pse vrasim veten”, “çështjet specifike që çojnë një person të caktuar të vrasë veten janë po aq të ndryshme, sa edhe ADN-ja e tyre – që përfshin zinxhir ngjarjesh, që një ekspert e quan “marramendëse në shumëllojshmërinë e vet”.

Lista e shkurtër e mësipërme, përfshin njerëz me një diversitet moshash, profesionesh, personalitetesh dhe gjinish. Depresioni zakonisht shfaqet në shumë raste të vetëvrasjes, megjithatë shumica e njerëzve që vuajnë nga depresioni nuk vrasin veten (vetëm rreth 5 për qind e tyre thotë Bering), dhe jo të gjitha viktimat e vetëvrasjeve janë në depresion.

“Rreth 43 për qind e ndryshueshmërisë në sjelljen vetëvrasëse në mesin e popullatës së përgjithshme, mund të shpjegohet përmes gjenetikës”, raporton Bering “ndërsa 57 për qind i atribuohet faktorëve mjedisorë”.

Pasja e një predispozitë gjenetike për vetëvrasje, e kombinuar me një sekuencë të veçantë të sulmit ambjental ndaj dëshirës së dikujt për të jetuar, i çon disa njerëz të përpiqen të bëjnë të pamundurën që dhimbja të ndalojë. Në rastin e Bering, kjo ndodhi fillimisht si një adoleshent homoseksual i mbyllur në vetvete “në një qytet të vogël intolerant në perëndimin e mesëm”, dhe më pas me papunësinë në kulmin e karrierës së tij akademike (suksesi mund të çojë në standarde paarsyeshmërisht të larta mbi lumturinë, të shkatërruara më vonë nga peripecitë e jetës).

Megjithatë, homoseksualët më të shtypur dhe akademikët e papunë nuk duan të vrasin veten.

“Në shumicën dërrmuese të rasteve, njerëzit vrasin veten për shkak të njerëzve të tjerë”- shprehet Bering. “Problemet sociale – sidomos një shqetësim shumë i paqëndrueshëm mbi atë që mendojnë të tjerët ose që do të mendojnë për ne, nëse vetëm do të dinin atë që ne e perceptojmë të jetë një gjë e pakëndshme e vërtetë – ushqejnë një zjarr vdekjeprurës”.

Ashtu si shumica e sjelljeve njerëzore, vetëvrasja është një veprim shumëfunksional. Ekspozimi i variablave më të fuqishëm parashikues është i vështirë, veçanërisht për shkak se gjendje të tilla konjitive të brendshme, mund të mos jenë të arritshme edhe tek personi që i përjeton ato. Ne nuk mund të perceptojmë funksionimin neurokimik të trurit tonë, ndaj proceset e brendshme zakonisht i atribuohen burimeve të jashtme.

Edhe ata që përjetojnë ide vetëvrasëse, mund të mos e kuptojnë pse-në, apo edhe se kur një ide mund të shndërrohet në një veprim konkret.

Ky vëzhgim është përforcuar nga Ralf Ljuis, psikiatër në Universitetin e Torontos, i cili punon me pacientët që vuajnë nga kanceri, dhe të tjerë që përballen me vdekjen. “Shumë njerëz që janë në depresion klinik, do të mendojnë se arsyeja se përse ata ndihen ashtu, është për shkak të një krize ekzistenciale rreth kuptimit të jetës, apo që i detyrohet një ngjarjeje relacionale që ka ndodhur”- thotë Ljuis.

“Por ky është atribuimi subjektiv i njerëzve, kur në fakt ata mund të jenë në depresion për arsye që nuk i kuptojnë”. Për shembull, në praktikën e tij klinike ai vëren:”Kam parë shumë raste kur këto kriza ekzistenciale, praktikisht janë zhdukur nën ndikimin e një antidepresanti”.

Ky gabim atributiv, thotë Ljuis, është i zakonshëm:”Në një nivel themelor, ne të gjithë i interpretojmë gabim shkaqet e gjendjeve tona mendore, për shembull, duke bërë përgjegjës për nervozizmin tonë fjalët e thëna nga dikush, kur fakt është se kjo ka nodhur për shkak se jemi të uritur, të lodhur”.

Gjatë konsultimeve me të mbijetuar të tentativave për vetëvrasje, Ljuis vëren:”Ata thonë ’Nuk e di se si më erdhi. Nuk e di se çfarë isha duke menduar”. Kjo është arsyeja se përse parandalimi i vetëvrasjeve është kaq i rëndësishëm:pasi njerëzit mund të jenë shumë bindës në argumentimin se pse ata besojnë se jeta – jeta e tyre – nuk është e vlefshme për t’u jetuar.

Dhe megjithatë gjendja duket radikalisht ndryshe disa muaj më vonë, ndonjëherë për shkak të një ilaçi antidepresiv, ndonjëherë për shkak të ndryshimit të rrethanave, ndonjëherë thjesht nga një ndryshim misterioz i mendjes”.

Etiketa: depresionidevetevrasje


Ju sugjerojmë

Përse ndihemi të lodhur gjatë verës?
Life Style

Përse ndihemi të lodhur gjatë verës?

25 Qershor, 2025 4:30 pm
Nga lashtësia deri më sot, muret që “ndajnë” botën
Life Style

Nga lashtësia deri më sot, muret që “ndajnë” botën

24 Qershor, 2025 7:36 pm
Meri Shehu bën parashikimin e yjeve: Një nga javët më të bukura, ku triumfon…
-Jetë dhe Stil

Meri Shehu bën parashikimin e yjeve: Një nga javët më të bukura, ku triumfon…

23 Qershor, 2025 8:21 pm
Auto-Skicë
Life Style

A është ky vendi ku filloi jeta? Zbulohet “Qyteti i Humbur” nën oqeanin Atlantik

22 Qershor, 2025 10:21 pm
Sinjale misterioze perceptohen në Antarktidë
Life Style

Sinjale misterioze perceptohen në Antarktidë

22 Qershor, 2025 9:22 pm
Hëna e re e Qershorit zbulon shenjat më fatlume dhe fatkeqe të horoskopit
-Jetë dhe Stil

Horoskopi për sot, 21 qershor 2025

21 Qershor, 2025 8:29 am
Dronët që do të ndryshojnë luftën prezantohen në Panairin e Parisit
-Jetë dhe Stil

Dronët që do të ndryshojnë luftën prezantohen në Panairin e Parisit

20 Qershor, 2025 9:31 pm
Themeluesi i Telegram: Pasuria ime do t’u lihet mbi 100 fëmijëve të mi
Life Style

Themeluesi i Telegram: Pasuria ime do t’u lihet mbi 100 fëmijëve të mi

20 Qershor, 2025 8:14 pm
Chrysanthi Kalogeri zbulon parashikimin e yjeve për javën e fundit të qershorit
Life Style

Chrysanthi Kalogeri zbulon parashikimin e yjeve për javën e fundit të qershorit

20 Qershor, 2025 5:36 pm
Horoskopi, 2 maj 2022
-Jetë dhe Stil

Horoskopi për ditën e sotme, 20 qershor 2025

20 Qershor, 2025 8:12 am
Para
Salianji: Balla ka shpenzuar 600 mijë euro me trafikantin në 18 udhëtime

Reagon Ervin Salianji për padinë e Ballës

Detaje nga ceremonia e fejesës së Armina Mevlanit dhe Shkëlzen Berishës

Detaje nga ceremonia e fejesës së Armina Mevlanit dhe Shkëlzen Berishës

Nga zhdukja e akneve deri te buzët mishtore, 10 këshilla praktike bukurie

Nga zhdukja e akneve deri te buzët mishtore, 10 këshilla praktike bukurie
















TE FUNDIT

GJKKO e la në qeli/Meta nga burgu: Do ta çojmë çështjen në Gjykatën e Strasburgut

GJKKO e la në qeli/Meta nga burgu: Do ta çojmë çështjen në Gjykatën e Strasburgut
26 Qershor, 2025

Presidenti i Partisë së Lirisë, Ilir Meta ka reaguar pasi GJKKO nuk pranoi kërkesën e tij për masë më të...

Lexo më shumë

Mjekët: Aksidentet me monopatinë, kambanë alarmi

Mjekët: Aksidentet me monopatinë, kambanë alarmi
26 Qershor, 2025

Rasti i fundit i aksidentit me monopatina ku mbetën të lënduar 3 të mitur në Bulevardin “Dëshmorët e Kombit”, sipas...

Lexo më shumë

Matura Shtetërore 2025/Publikohen notat e provimit të Matematikës: 673 ngelës dhe…

Mbi 30 mijë maturantë i nënshtrohen provimit të Matematikës
26 Qershor, 2025

Ditën e sotme janë publikuar notat e provimit të Matematikës, të maturës shtetërore të vitit 2025. Sipas Ministrisë së Arsimit...

Lexo më shumë

Skualifikimet nga gara e BKH/ SPAK publikon emrat e kandidatëve që vazhdojnë garën

Gara e BKH-së, skualifikohen 6 nga 13 kandidatët
26 Qershor, 2025

Komisioni i Përzgjedhjes ka publikuar ditën e sotme rezultatet e fazës së parë të shqyrtimit paraprak, të aplikimeve për pozicionin...

Lexo më shumë
Opinion.al

Kategoritë

Kryesore

Aktualitet

Unë Shkruaj

Komente

Bota 

Sport 

Instabiz

Opinion Web Tv

Lifestyle

Galeri

Rreth Nesh

ON AIR: E hene – E marte – E merkure – 22:15 E ejnte – 21:00

OPINION nga Blendi Fevziu. Emisioni politik me i ndjekur dhe me i preferuar ne ekranet shqiptare.
“Opinion” vjen ne kater takime cdo jave – e hene, e marte, e merkure dhe takimi tradicional i te ejntes mbrema.
Cdo jave ne studion e Tv Klan, komente, analiza, debate, komente, intervista, personazhe, deshmi dhe fakte konkrete. Ngjarjet me te fundit dhe me te rendesishme ne jeten politike dhe sociale te vendit, me debatet, opinionet dhe analizat e te ftuarve ne studio.
Salloni i politikes dhe aktualitetit hap dyert 4 mbremje ne jave, per te degjuar opinionet e politikaneve dhe analisteve. Padron i shtepise, gazetari dhe analisti Blendi Fevziu.

Të gjitha të drejtat e rezervuara Opinion ©2025
Dev By Techzero1.com

Nuk ka rezultat
View All Result
  • Hyrja
  • Kryesore
  • Aktualitet
    • Politikë
    • Kronikë
    • Sociale
  • Unë shkruaj
  • Komente
  • Bota
  • Sport
  • InstaBIZ
  • OPINION WEB TV
    • Emisionet
    • U tha në Opinion
    • Si u Veshën
  • Life Style
    • Shëndeti
    • Jetë dhe Stil
    • Teknologji
    • Kulturë

Të gjitha të drejtat e rezervuara Opinion ©2025
Dev By Techzero1.com