Personazhi i kësaj jave në Opinion.al mund të ishte drejtoresha ‘A1 News’, e pushuar nga puna, Alida Tota. Mund të ishte regjisori i emisionit investigativ ‘Publicus’, Artan Rama. Mund të ishte, mund dhe mund… pa fund. Shumë ngjarje dhe shumë emra njëkohësisht. Por ajo që i lidh më së miri, bashkë, emrat dhe ngjarjet është një fije e hollë. Herë e dukshme, herë jo. Censura. Dhe nuk është ashtu siç e kanë menduar prej kohësh; nuk është trup i vetëm, nuk është vetëm mendje, nuk është as vetëm shpirt, por është të gjitha bashkë, ndoshta pak më shumë. Është sa frymë aq dhe filozofi. Pra, kësaj radhe në Opinion.al vjen censura jo vetëm si personazh por edhe si emërues i përbashkët i të gjitha ngjarjeve dhe personazheve të përfshira në to…
Nga Reldar Dedaj
Askush nuk e besoi në fillim, por ja që censura në demokraci ka fituar lirinë. Censura ndodhet aty ku ndodhemi ti dhe unë, ku ndodhemi secili prej të gjithëve.
Dhe nuk është ashtu siç e kanë menduar prej kohësh; nuk është trup i vetëm, nuk është vetëm mendje, nuk është as vetëm shpirt, por është të gjitha bashkë, ndoshta pak më shumë. Është sa frymë aq dhe filozofi.
Ata që bëjnë sikur bezdisen prej censurës, janë përpjekur të fusin edhe në sallat e mbyllura televizionet, si për shembull sallën e mbledhjeve të qeverisë dhe sallën e Parlamentit që ruhen nga ushtarë të armatosur. Gjithçka e kanë hapur për syrin e publikut.
Por edhe këtu ka hyrë censura. Kemi frikë se këtu dhe në media ka hyrë më shumë se kudo tjetër. Madje, është provuar se censura, drejt e në rrugë ka dalë nga mediat dhe sallat e mbyllura e të ruajtura mirë.
A nuk ishte e tillë historia e trishtë e Ardit Gjoklajt? Pushimi nga puna e drejtoreshës së informacionit në “A1 News’, Alida Tota? Mos transmetimi i emisionit investigativ “Publicus” në Vizion Plus? Të treja ngjarjet ka diçka misterioze që i lidh njëra me tjetrën. Në fakt, filispanja që i lidh më mirë se çdo gjë tjetër këto tre ngjarje, është censura.
Paradoks, por censura e shumfishon veten në disa mënyra.
Në Gjirokastër, Sokakut të të Marrëve i vunë emrin Rruga e Pionierëve; por emri i ri nuk jetoi gjatë. Sokaku i të marrëve nuk do të vdesë kurrë. Kudo në botë marrëzia ka lënë shenja të pashlyeshme: Ka mbetur emërtimi Anija e të Marrëve, Margoja e të Marrëve, Vallja e të Marrëve, etj. Marrëzia ka fituar hierarki.
Pak a shumë kështu thanë disa kur dëgjuan për censurën. Erioni është i marrë. Biznesi që vret natën, që punëson minoren, pa kontrata pune, pa mbrotje, pa trajnime është i marrë.
Vetë censura përballë teknologjisë duket diçka krejtësisht e marrë. Raporti investigativ, Kodrina e vdekjes, që u përgatit nga ekipi “Públicus”, e që nuk u lejua të transmetohej nga administratorët në “Vizion Plus”. U transmetua online. Një ditë më pas, ishte emisioni ‘Opinion’ në TV Klan që theu damkën e turpit për televizionet në vend.
“Ky film është historia e një vdekje dramatike që u tentua të mbulohej e më pas të shpërfillej! Ky film është historia e një kontrate favorizuese që u mbajt e fshehtë! Ky film është historia e Alida Totës që u pengua, u censurua e më në fund u pushua sepse kërkoi t’i zbulonte! Ky film është kundër censurës. Ky film reflekton përpjekjen dhe kurajon tonë për të thënë të vërtetën”, shkruan regjisori Artan Rama.
Pjesa e dytë e censurës, nuk është vetëm bllokimi, në fakt kjo është pjesa esktreme e saj dhe kjo është një çmenduri në vetvete. E asgjë më shumë se kaq. Asgjë. Por elementi i dytë, lidhet me shumëfishimin e censurës. Është ajo që përhapet vesh më vesh. Këta që bëjnë si viktima janë gazetarë të PD-së. Censura e koduar, kërkon më ngulm të mbulojë të parën. Dhe të kërkosh me epsh të nxjerrësh të vdekurit nga varri si fantazma që kërkojnë shpagim nuk është një gjë aq e lehtë në kushtet që murmurima disajavore, duket se rifillon nga e para.
Por duket se marrëzia nuk mbaron, siç duket, censura nuk qenka asgjë tjetër, veçse ana tjetër e marrëzisë. Sepse, si njëra si tjetra, edhe kur ndëshkojnë edhe kur mashtrojnë, në të dyja rastet, aktin e kryejnë në turmë ose në grup. Censura është sëmundje që tërheq më shumë njerëz dhe shumfishon vetveten.
Censura shpeshherë bën rrugën e sëmundjes së pishës, sëmundje që quhet procesionare. Brenda një ore krimbi vdekjeprurës i pishës proceson (thanë) miliona të tjera dhe bën kërdinë. Censura përhapet rrugëve dhe bareve, por vjen prej zyrave e sallave të ruajtura. Dilema se a kemi censurë apo jo, tundon sëpari, vetë arkitektët e gjësë. Pasi atyre u duket se nuk ka censurë. Kjo është marrëzia. Dhe pikërisht kjo është ajo që e bën censurën të guximshme që të dalë nga sallat e mbyllura në rrugë; dhe këta të rrugës aq të guximshëm sa që besojnë.