Dy shkencëtarët amerikanë David Julius dhe Ardem Patapoutian, kanë fituar çmimin Nobel 2021.
Ata janë vlerësuar me këtë çmim për zbulimin për receptorin e temperaturës dhe prekjes, pasi sipas jurisë është thelbësore për mbijetesën dhe mbështet ndërveprimin tonë me botën përreth.
“Në jetën tonë të përditshme ne i marrim këto ndjesi si të mirëqena, por si fillojnë impulset nervore në atë mënyrë që temperatura dhe presioni të mund të perceptohen? Kësaj pyetjeje i janë përgjigjur laureatët e këtij viti të Çmimit Nobel”, thuhet në deklaratën e Komiteti i Nobelit.
David Julius përdori ‘kapsaicin’, një përbërës i athët nga specat djegës që shkakton një ndjesi djegieje, për të identifikuar një sensor në mbaresat nervore të lëkurës që i përgjigjet nxehtësisë.
Ndërsa Ardem Patapoutian përdori qelizat e ndjeshme ndaj presionit për të zbuluar një klasë të re të sensorëve që i përgjigjen stimujve mekanikë në lëkurë dhe organet e brendshme.
Këto zbulime janë iniciatore të aktiviteteve që tregojnë për mënyrën se si sistemi ynë nervor ndjen nxehtësinë, të ftohtin dhe stimujt mekanikë.