Pothuajse nëntë në dhjetë njerëz në mbarë globin kanë “paragjykime themelore kundër grave”, sipas zbulimeve të një raporti të ri të OKB-së.
Sipas CNN, hulumtimi denoncon një dekadë që ka çuar në shkeljen e të drejtave të grave në shumë pjesë të botës.
50% e të anketuarve ende besojnë se burrat janë udhëheqës politikë më të mirë se gratë.
Në të njëjtën kohë, mbi 40% besojnë se burrat janë më të mirë si drejtues biznesi sesa gratë, ndërsa 25% besojnë se është e justifikuar që një burrë të rrahë gruan e tij.
Raporti i Programit të Kombeve të Bashkuara për Zhvillim (UNDP) i publikuar dje pasqyron të dhënat më të fundit nga Anketa e Vlerave Botërore (WVS).
Normat e paragjykuara shoqërore për dy gjinitë janë një pengesë kryesore për arritjen e barazisë midis burrave dhe grave, paralajmërojnë autorët e raportit.
Ata gjithashtu shtojnë se duke zhvlerësuar aftësitë dhe të drejtat e grave në shoqëri, zgjedhjet dhe mundësitë e tyre janë të kufizuara.
Këto paragjykime ndaj grave mund të gjurmohen në të ardhurat, nivelin e zhvillimit dhe avancimin e tyre profesional, si dhe në kulturën e tyre, shtojnë autorët e raportit, duke vënë në dukje se situata në lidhje me trajtimin e tyre ka mbetur në stanjacion që nga viti 2019.
“Kjo do të thotë se bota nuk është në rrugën e duhur për të arritur barazinë gjinore deri në vitin 2030”, komenton raporti, i cili pasqyron pikëpamjet e qytetarëve nga 80 vende, që mbulojnë 85% të popullsisë së botës.
Këto paragjykime manifestohen në shumë mënyra, siç është nënpërfaqësimi i grave në poste ekzekutive.
Konkretisht, në tregun e punës, gratë zënë më pak se një të tretën e pozicioneve drejtuese, ndërkohë që tabloja mbetet e zymtë edhe në nivelin më të lartë të lidershipit: Përqindja e grave si kryetare shteti apo qeverie ka mbetur rreth 10% që nga viti 1995, thekson raporti duke shtuar se ky boshllëk në asnjë mënyrë nuk pasqyron nivelin e tyre arsimor.
Në 59 vendet ku gratë tani janë më të arsimuara se burrat, hendeku mesatar i të ardhurave gjinore arrin në 39% në favor të burrave.
Normat shoqërore që degradojnë të drejtat e grave janë gjithashtu të dëmshme për shoqërinë në përgjithësi. Në fakt, mungesa e progresit në lidhje me normat shoqërore të lidhura me dy gjinitë po shpaloset në një krizë të evolucionit dhe zhvillimit njerëzor.
“Indeksi Global i Zhvillimit Njerëzor (HDI) u ul në vitin 2020 për herë të parë në histori dhe gjithashtu nw vitin 2021,” tha Pedro Conceição , kreu i Zyrës së Programit të Kombeve të Bashkuara për Zhvillim (UNDP).
Megjithatë, autorët e raportit shprehin optimizmin e tyre, duke nënvizuar se situata mund të ndryshojë për mirë.
Ata japin shembuj të politikave të lejes prindërore që ndryshojnë perceptimet për përgjegjësitë e kujdesit dhe reformat e tregut të punës dhe çojnë në ndryshimin e besimeve për gratë që punojnë.
“Qeveritë luajnë një rol kyç në ndryshimin e normave gjinore sociale”, argumentojnë ndër të tjera autorët e raportit të OKB-së.
Barazia gjinore është tre shekuj larg
“Progresi drejt barazisë gjinore po ‘zhduket para syve tanë’,” paralajmëroi Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së António Guterres marsin e kaluar, duke shtuar se barazia gjinore është “300 vjet” larg, sipas vlerësimeve të fundit të organizatës së Kombeve të Bashkuara, e cila i kushtohet barazia gjinore dhe promovimi i saj.
Guterres përmendi gjithashtu shkallën e lartë të vdekshmërisë së vajzave, duke iu referuar atyre të detyruara në martesë të hershme dhe të rrëmbyera. “Kjo”, siç kishte thënë ai, “është një dëshmi se shpresa për arritjen e barazisë gjinore po ‘largohet gjithnjë e më shumë’”.
“Të drejtat e grave kërcënohen dhe shkelen në të gjithë botën”, theksoi Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së, duke përmendur disa vende, si Afganistani, ku siç tha ai, “gratë dhe vajzat nuk ekzistojnë në jetën publike”.
Guterres theksoi gjithashtu se për të arritur barazinë gjinore, duhet të ketë veprim “kolektiv” dhe “urgjent”.
Nga rritja e arsimit, të ardhurave dhe punësimi për gratë dhe vajzat, deri te promovimi i pjesëmarrjes së tyre në shkencë dhe teknologji.
“Shekujt patriarkaliteti, diskriminimi dhe stereotipet e dëmshme kanë krijuar një hendek të madh gjinor në shkencë dhe teknologji. Le të jemi të qartë: korniza globale nuk po funksionon për gratë dhe vajzat. Kjo duhet të ndryshojë”, shtoi guvernatori i OKB-së./Opinion.al
