Mjekja Aurora Dollenberg në një intervistë për gazetarin Drini Zeqo në Klan News, foli për linë e mjamunit, një ditë pasi në vendin tonë u konfirmua rasti i parë. Fillimisht, mjekja shpjegoi në detaje se çfarë është lija e majmunit.
“Ne e njohim si lija e dhenve, sëmundja tradicionale që prek sidomos Shqipërinë si vend blegtoral siç ka qenë më parë. Por edhe pjesën më të madhe të Europës, në Gjermani e quajmë lija e erës, sepse përhapet si erë shumë shpejt. Secili ka përshkrimin e vet kur bëhet fjalë për linë. Por ngjashmëria mes lisë së majmunit dhe asaj të dhenve që ne njohim si Shqipëri, është shumë madhe sepse i përkasin të njëjtës familje të variçelës.
Është një familje e viruseve që kanë aftësinë, sidomos tek fëmijët dhe të moshuarit, që kanë një sistem të dobët imuntar të përhapen shumë shpejt në të gjithë lëkurën, me flluska të mbushura me lëng që pas 3-4 ditësh fillojnë të krijojnë koren e tyre. Në momentin e plasjes së këtyre flluskave në të gjithë lëkurën. Dukshëm sidomos tek fëmijët e pambrojtur, aty janë dhe shumë ngjitës. Dhe shndërrohen në burim infeksioni, për pjesën më të madhe të njerëzve që ata i prekin dhe janë të pavaksinuar”, u shpreh ajo.
Më tej, theksoi se nëse një person me linë e majmunit prek një tjetër të pavaksinuar, probabiliteti i infektimit është 99%.
U ndal edhe tek format e përhapjes.
“Kontakti klasik me pështymën e të infektuarve, me lëkurën e tyre, patjetër edhe kontakti seksual është një mënyrë shumë e sigurt për t’u transmetuar. Në Shqipëri, e transmeton dhia, por është pikërisht ky turizmi i shtuar, që çon në importimin e infeksioneve që na bën pak me frikë, sepe pavarësisht se themi që lija e majmunit është e ngjashme me atë të vendit tonë, të dhenve, kanë një diferencë të vogël. Sëmundje të tilla ekzotike janë serioze, deri edhe në vdekjeprurëse, pikërisht tek moshat fëminore, ku temperatura e lartë mund të shkaktojë edhe epilepsi.”
Po a është e kurueshme lija e majmunit?
“Kjo është sfida kryesore, sepse nuk ka një kurim, prandaj te parandalimi i mëshojmë më shumë. Me medikamente për ulje temperature, por nuk kemi një trajtim specifik”, u përgjigj mjekja.
Tha se vitet e fundit, njerëzit janë shumë skeptikë kur vjen puna te vaksinimi. Kjo gjë shton edhe rrezikun për prekjen nga infeksione të tilla.
“Për Shqipërinë, viti ‘90 është kufiri ku ne e kemi pasur me detyrim si vend që t’i jepnin vaksinën e fruthit, të lisës dhe të variçelës. Ato persona që pas ’80-ës nuk e kanë bërë vaksinën, ose në ditët e sotme që janë skeptikë për punën e vaksinave. Shohim një rënie të interesit të prindërve për të vaksinuar prindërit, kjo gjë shkakton panik. Rekordi i kohës së infektimit është 6 minuta. Skepticizmi është shtuar më së shumti në Shqipëri.”
Po përpos mosbesimit, a kemi kulturë të munguar në vend për çështjen e vaksinës?
“Kalimi nga një gjendje detyrimi në një liri absolute, ka ankth e panik edhe për efektet anësore të vaksinës. Ka shumë prindër shqiptarë që ende besojnë mitin se vaksina e fruthit shkakton autizëm, apo që ndikon te zhvillimi i fëmijëve. Ose adultë që thonë se sistemi imunitar dobësohet në mënyrë permanente. Prandaj, niveli i informimit duhet të rritet, në mënyrë që të largohemi nga mitet dhe pseudo-njohuria, t’u afrohemi më shumë fakteve konkrete. Vaksina për linë e majmunit, përshembull, ekzistojnë brenda qindra dekadash, dhe është injorancë të akuzosh vaksina të mirëmonitoruara në kaq vite, ndërkohë që ato vërtet shpëtojnë jetë”, përfundoi ajo./tvklan.al
