Opinion.al
Nuk ka rezultat
View All Result
KONTAKT
  • Hyrja
  • Kryesore
  • Aktualitet
    • Politikë
    • Kronikë
    • Sociale
  • Unë shkruaj
  • Komente
  • Bota
  • Sport
  • InstaBIZ
  • OPINION WEB TV
    • Emisionet
    • U tha në Opinion
    • Si u Veshën
  • Life Style
    • Shëndeti
    • Jetë dhe Stil
    • Teknologji
    • Kulturë
Opinion.al
Nuk ka rezultat
View All Result

Miti që rrethon trazirat në një ndeshje futbolli

2016/05/15 at 1:36 PM
në Aktualitet, Te Fundit
Kohë leximi: 5 min
A A
Miti që rrethon trazirat në një ndeshje futbolli

Tifozët e Dinamos së Zagrebit, Djemtë e Këqij Blu, mblidhen çdo vit më 13 maj për të ndezur qirinj dhe vënë kurora në një monument të shokëve të tyre, të cilët u vranë gjatë luftës së viteve 1990 – dhe për të shënuar përvjetorin e lojës më të diskutueshme në historinë e klubit , ndeshja kundër Yllit të Kuq të Beogradit në stadiumin “Maksimir” ku në vitin 1990 shpërtheu një protestë.


Përleshja me tifozët e Yllit të Kuq në ndeshje kanë marrë një status ikonik për Djemtë e Këqij Blu, të cilët e shohin atë si përplasjen e parë të luftës që shpërtheu vitin e ardhshëm, pas shpërbërje së Jugosllavisë.

Ata madje kanë ngritur edhe një monument para stadiumit me mbishkrimin: “Për të gjithë tifozët e Dinamos, për të cilët lufta filloi më 13 maj 1990 dhe përfundoi me ata që dhanë jetët e tyre në altarin e atdheut kroat.”

dinamo

Dario Brentin nga Universiteti i Grazit në Austri, një ekspert mbi sportin dhe nacionalizmin në Kroaci, tha për BIRN se dhuna në ndeshje më pas u shndërrua një nga “mitet themelues të kombit kroat”, një ngjarje që “është ‘ngulitur’ thellë në kujtesën shoqërore”.

Këtë vit, në prag të përvjetorit, Radio-Televizioni publik kroat, HRT, transmetoi një dokumentar rreth trazirave, “Lufta për atdhe filloi në Maksimir”, i cili transmetoi teori të pabaza se shërbimet sekrete jugosllave dhe shefat e policisë serbe ishin përgjegjës për dhunën.

Trazirat në ndeshjen erdhën një javë pasi krahu i djathtë i Franjo Tudjman, Partia kroate e Bashkimit Demokratik, HDZ, fitoi të parat zgjedhje të lira parlamentare në Kroaci, dhe dokumentari përmban pretendimet se kjo ngjarje mund të jetë orkestruar për të krijuar kaos dhe destabilizuar autoritetet e reja në Zagreb.

Drejtori i saj Miljenko Manjkas, i cili ishte analist mediatik i Tudjmanit dhe tani është këshilltari i medias për kreun e HDZ-së, Tomislav Karamarko, përsëriti pretendimet në një artikull në gazetën kroate Vecernji List të dielën, duke thënë se policia, të cilët komandoheshin nga një serb, i rrahën të gjithë përveç mbështetësve të Yllit të Kuq, të cilët ai tha se “ishin ata që nisën trazirat”.

Ndeshja në maj të vitit 1990 ishte një ndeshje për kampionatin jugosllav të futbollit, dhe dhuna ishte shpërthyer nëpër rrugët e Zagrebit që para se ajo të niste mirë, pasi më shumë se 2,000 përkrahës serbë nga grupi i tifozëve Delije të Yllit të Kuq mbërritën në kryeqytetin kroat me tren.

Delije u përlesh me Djemtë e Këqij Blu dhe tifozë të zakonshëm të Dinamos, por sipas perceptimit popullor në Kroaci, policia, e cila besohet se kishte kryesisht serbë, mori masa vetëm kundër kroatëve.

Brentin vuri gjithashtu në dukje se edhe pse Djemtë e Këqij Blu e konsideronin trazirën si fillimin e luftës, pas kësaj u luajt edhe një tjetër sezon i futbollit jugosllav, dhe ojtari i Dinamos së Zagrebit, Zvonimir Boban, i cili qëlloi me shkelm një polic që po sulmonte një tifoz gjatë trazirave vazhdoi të luante për kombëtaren jugosllave deri në vitin 1991, kur përleshjet e para të armatosura kishte shpërthyer tashmë.

Ndeshja Dinamo – Ylli i kuq ishte e rëndësishme, sepse ajo radikalizoi më tej shoqërinë kroate në atë kohë, tha Brentin, duke krijuar një “version tonin dhe të tyren” dhe duke sugjeruar se përdorimi i dhunës ishte “një mënyrë legjitime për të zgjidhur problemet dhe konfliktet”.

Por ai tha gjithashtu se Djemtë e Këqij Blu mbajnë gjallë kujtesën e tij, sepse ajo i nxjerr ata nga “sfera e huliganizmit” dhe i portretizon ata si qytetarë të nderuan që mbrojnë interesat e vendit.

Këndvështrimi nga Beogradi
Në Serbi, ndeshja në Maksimir mbahet mend gjithashtu mirë, e zhvilluar menjëherë pas zgjedhjeve që sollën në pushtet HDZ të krahut të djathtë në Kroaci – një moment kur njerëzit filluan të kuptonin se Jugosllavia mund të shpërbëhej vërtet, sipas gazetarit sportiv nga Beogradi Vladimir Novakoviç.

Në Serbi pati gjithashtu fjalë se dhuna ishte e planifikuar, por nga autoritetet kroate.

“Në publikun e gjerë serb, shumë vëmendje iu dha faktit se gardhi në anën veriore të stadiumit (aty ku rrinin tifozët e Dinamos) u shkel lehtë dhe besohet se një natë më parë mbi gardh u hodh acid, i cili konsiderohet si një provë e madhe se i gjithë incidenti u organizua nga qeveria e re kroate,” shpjegoi Novakoviç.

Anëtarët e Djemtë e Këqij Blu dhe Delije e Ylli i Kuq shkuan të luftonin në luftërat që shpërthyen nga viti 1991 e në vazhdim. Disa nga Delijet iu bashkua me njësinë famëkeqe paraushtarake të komanduar nga Zeljko Raznjatoviç, i njohur ndryshe si Arkani, i cili drejtoi një shoqatë të mbështetësve të Yllit të Kuq para konfliktit.

“Vetëm disa prej tyre do të ktheheshin në stadium ( disa u vranë ose plagosën, të tjerë kishin përparësi të tjera). Nga viti 1994, shumica e ultrasve të Yllit të Kuq ishin anëtarë të një brezi më të ri, të cilët këmbëngulën për të shkëputje të pastër nga paraardhësit e tyre dhe sidomos iu kundërvunë Millosheviçit dhe Arkanit,” tha Novakoviç.

“Ndër ta sot Maksimiri konsiderohet kryesisht si një konflikt i rremë, i para-planifikuar nga secila qeveri, me qëllim të promovonin axhendat e tyre,” shtoi ai.

Novakovic tha se në Serbi ka pasur gjithashtu thashetheme në lidhje me përfshirjen e dyshuar të shërbimeve sekrete jugosllave në dhunën në Maksimir, “të cilët planifikonin të përdornin konfliktin etnik në stadium të transmetuar në televizion si një paralajmërim kundër nacionalizmit”.

Megjithatë, ai theksoi: “Nëse ai plan ishte i vërtetë, atëherë ai dështoi.”

Dokumentari i Manjkas ndërkohë tregon historinë nga një perspektivë kroate, duke sugjeruar se tifozët e Dinamos dhe vetë qeveria e re e Zagrebit mund të ketë qenë viktimë e një komploti të përfolur jugosllav/serb.

Regjisori tha për Vecernji list se një numër njerëzish që shfaqen në dokumentar mbështesin idenë se trazirat ishin të para-planifikuara, përfshirë edhe “burimet sllovene dhe presidentin slloven Milan Kuçan, lidershipi i policisë, i drejtuar nga një serb, Petar Djkukiç,dhe anëtarë të policisë kroate dhe shërbimet e inteligjencës”.

Manjkas gjithashtu pohoi se ai zbuloi informacione të tjera pak të njohura më parë – se Boban nxori me shkelma një polic pasi ai ishte sulmuar nga një tjetër oficer, dhe se Arkani ishte ulur në stol me rezervat e Yllit të Kuq.

Një dokumentar rreth trazirave, “E dielë data 13” me regji të kroatit Igor Grahovaç dhe prodhuar nga Produkcija B, bashkë me Al Jazeera, HRT-në dhe televizionin publik serb RTS, i cili u shfaq vitin e kaluar, kërkoi të demaskonte disa nga mitet që janë mbledhur deri tani rreth ndeshjes në vitin 1990 dhe që vazhdojnë të qarkullojnë edhe sot.

Edhe Manjkas pranoi se nxitësit e vërtetë të trazirave janë ende të panjohur, edhe 26 vjet më vonë, dhe se ndikimi i tyre në konfliktin që pasoi mbeten ende një çështje pa përgjigje.

“Shikuesit do të arrijnë vetë në përfundimin në fund të tij nëse lufta nisi apo jo në Maksimir,” tha ai./Reporter.al 

 



Ju sugjerojmë

Auto-Skicë
Aktualitet

Balluku në Forumin Global të Transportit në Turqi: Shqipëria, progres të rëndësishëm

28 Qershor, 2025 12:53 pm
Nafta në lumin Vjosa/Albpetrol: Mbetje të prodhuara nga aktiviteti 60-vjeçar…
Aktualitet

Nafta në lumin Vjosa/Albpetrol: Mbetje të prodhuara nga aktiviteti 60-vjeçar…

28 Qershor, 2025 12:26 pm
Shkalla e pirjes së duhanit arrin nivelin më të ulët të të gjitha kohërave në Amerikë
Bota

Franca ndalon pirjen e duhanit në plazhe, parqe dhe stacione autobusësh

28 Qershor, 2025 11:52 am
Auto-Skicë
Aktualitet

SPAK merr 28 të pandehur për abuzimet me tenderat e UBT-së

28 Qershor, 2025 11:39 am
Akuzohet se ka trafikuar drogë në Itali, arrestohet 40-vjeçari me dy mbiemra
Aktualitet

Akuzohet se ka trafikuar drogë në Itali, arrestohet 40-vjeçari me dy mbiemra

28 Qershor, 2025 11:26 am
Irani organizon ceremoni shtetërore për varrosjen e komandantëve të vrarë
Bota

Irani organizon ceremoni shtetërore për varrosjen e komandantëve të vrarë

28 Qershor, 2025 11:09 am
PS-ja në Kongresin Zgjedhor të SPD-së, mbështetje për reformat dhe integrimin
Aktualitet

PS-ja në Kongresin Zgjedhor të SPD-së, mbështetje për reformat dhe integrimin

28 Qershor, 2025 10:50 am
9 vatra zjarri në 24 orët e fundit, në 4 qarqe vijon niveli i lartë i rrezikut
Aktualitet

9 vatra zjarri në 24 orët e fundit, në 4 qarqe vijon niveli i lartë i rrezikut

28 Qershor, 2025 10:23 am
Spektakël mode në Green Coast
Aktualitet

Spektakël mode në Green Coast

28 Qershor, 2025 9:57 am
Qeveria tejkalon në 10-mujor planin vjetor për bonusin e lindjeve
Aktualitet

Vetëm 9% e bonusit të bebeve u përdor për periudhën janar-prill 2025

28 Qershor, 2025 9:25 am
Para
PD: Gjysma e shqiptarëve paguajnë ryshfet

PD: Gjysma e shqiptarëve paguajnë ryshfet

Rrugët me pagesë, ja akset dhe tarifat për secilin automjet

Rrugët me pagesë, ja akset dhe tarifat për secilin automjet

Video/Arbnora Ademaj cmend rrjetin me të pasmet seksi 

Video/Arbnora Ademaj cmend rrjetin me të pasmet seksi 

Please login to join discussion















TE FUNDIT

Balluku në Forumin Global të Transportit në Turqi: Shqipëria, progres të rëndësishëm

Auto-Skicë
28 Qershor, 2025

Zëvendëskryeministrja, njëherësh Ministre e Infrastrukturës dhe Energjisë, Belinda Balluku ka marrë pjesë në Forumin Global të Transportit dhe Ndërlidhjes, i...

Lexo më shumë

Nafta në lumin Vjosa/Albpetrol: Mbetje të prodhuara nga aktiviteti 60-vjeçar…

Nafta në lumin Vjosa/Albpetrol: Mbetje të prodhuara nga aktiviteti 60-vjeçar…
28 Qershor, 2025

Kompania Albpetrol ka reaguar nëpërmjet një deklarate pas videos së publikuar nga CEO-ja i River Watch, Ulrich Eichelmann, i cili...

Lexo më shumë

Franca ndalon pirjen e duhanit në plazhe, parqe dhe stacione autobusësh

Shkalla e pirjes së duhanit arrin nivelin më të ulët të të gjitha kohërave në Amerikë
28 Qershor, 2025

Franca do të ndalojë pirjen e duhanit në plazhe, parqe, oborre publike dhe stacione autobusësh prej të dielës, ka thënë...

Lexo më shumë

SPAK merr 28 të pandehur për abuzimet me tenderat e UBT-së

Auto-Skicë
28 Qershor, 2025

Prokuroria e Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar ka përfunduar hetimet dhe ka marrë të pandehur 28 pedagogë, staf...

Lexo më shumë
Opinion.al

Kategoritë

Kryesore

Aktualitet

Unë Shkruaj

Komente

Bota 

Sport 

Instabiz

Opinion Web Tv

Lifestyle

Galeri

Rreth Nesh

ON AIR: E hene – E marte – E merkure – 22:15 E ejnte – 21:00

OPINION nga Blendi Fevziu. Emisioni politik me i ndjekur dhe me i preferuar ne ekranet shqiptare.
“Opinion” vjen ne kater takime cdo jave – e hene, e marte, e merkure dhe takimi tradicional i te ejntes mbrema.
Cdo jave ne studion e Tv Klan, komente, analiza, debate, komente, intervista, personazhe, deshmi dhe fakte konkrete. Ngjarjet me te fundit dhe me te rendesishme ne jeten politike dhe sociale te vendit, me debatet, opinionet dhe analizat e te ftuarve ne studio.
Salloni i politikes dhe aktualitetit hap dyert 4 mbremje ne jave, per te degjuar opinionet e politikaneve dhe analisteve. Padron i shtepise, gazetari dhe analisti Blendi Fevziu.

Të gjitha të drejtat e rezervuara Opinion ©2025
Dev By Techzero1.com

Nuk ka rezultat
View All Result
  • Hyrja
  • Kryesore
  • Aktualitet
    • Politikë
    • Kronikë
    • Sociale
  • Unë shkruaj
  • Komente
  • Bota
  • Sport
  • InstaBIZ
  • OPINION WEB TV
    • Emisionet
    • U tha në Opinion
    • Si u Veshën
  • Life Style
    • Shëndeti
    • Jetë dhe Stil
    • Teknologji
    • Kulturë

Të gjitha të drejtat e rezervuara Opinion ©2025
Dev By Techzero1.com