Presidenti Ilir Meta vlerësoi sot me dekoratën më të lartë të Republikës së Shqipërisë, Flamuri i Kombit (pas vdekjes), Heroin e Popullit, Vasil Laci.
Motivacioni i dekorimit është atdhetarizmi antifashist. Vasil Laci në moshën 19-vjeçari kreu atentatin ndaj Perandorit Viktor Emanueli III gjatë vizitës së tij në Shqipëri. Më 17 maj 1941, makina e perandorit të asaj kohe të Italisë po përshkonte rrugën e Durrësit, kur një i ri i veshur me kostumin tradicional shqiptari qëlloi katër herë në drejtim të saj duke thirrur “Vdekje Fashizmit Liri Popullit”. Viktor Emanueli shpëtoi ndërsa Laci u torturua dhjetë ditë në qeli dhe më pas u dënua me varje.
“Me aktin e tij heroik dhe vetëflijues u tregoi të gjithë shqiptarëve e veçanërisht rinisë, se rruga drejt lirisë dhe çlirimit të atdheut kalonte vetëm përmes fuqizimit të rezistencës së paepur ndaj pushtuesve dhe gatishmërisë edhe për sakrificën më sublime. Atentati i tij kundër uzurpatorit të fronit të Shqipërisë ishte demonstrimi më kuptimplotë patriotik dhe atdhetar kundër pushtimit fashist dhe dhunimit të sovranitetit shtetëror dhe kombëtar”– shkruhet në motivacionin e presidentit Meta.
Megjithëse sot është 79-vjetori i vdekjes së Vasil Lacit, dekorimi i tij nga ana e Presidentit pikërisht në këtë kohë duket se kërkon të përçojë një mesazh. Referenca me kohën e sotme, thirrjet për lirinë e fjalës dhe mendimit dhe paralajmërimet për regjimet diktatoriale, kanë qenë edhe në mesazhet e presidentit kundër vendimit për shembjen e teatrit.
“Vasil Laçi mbetet hero edhe i ditëve të sotme. Duke i kujtuar brezave se liria nuk dhurohet por fitohet. Se çdo formë tiranie kërkon qëndresë, reagim individual por edhe kombëtar. Një popull që harron të kaluarën nuk e gjen dot rrugën për të ardhmen e tij për liri. Ndaj edhe ne duhet të edukojmë më shumë brezat e rinj mbi historinë e heronjve tanë që ata të mësojnë dhe kuptojnë se sa e shtrenjtë ka qenë dhe është liria që ne gëzojmë sot.
Një liri, që nuk u fitua një herë e përgjithmonë dhe që nuk mund kurrë të jetë e tillë, por që duhet ruajtur dita-ditës ndaj çdo forme diktature apo tiranie. Ndaj çdo regjimi të çdo kohe që shtyp lirinë e fjalës, të mendimit, dhe të drejtave themeltare për të jetuar një jetë të denjë, sovrane dhe me integritet. Populli shqiptar është një popull i pasur pasi ka në gjirin e vet të rinj e të reja, punëtorë dhe intelektualë, njerëz të zakonshëm të cilët e duan Shqipërinë dhe do përballen gjithnjë kundër çdo tiranie, madje njerëzit e thjeshtë japin shembujt më të mirë kur elitat korruptohen me tiranitë vendase apo të huaja.…Falë kësaj dashurie për lirinë, shqiptarët nuk do kthehen më kurrë në diktaturë, dhe i madh e i vogël në këtë vend nuk do lejojë instalimin e asnjë regjimi tiranik dhe anti-kombëtar, por ata do ecin përpara krenarë dhe me dinjitet drejtë së ardhmes demokratike dhe evropiane të vendit, një ëndërr lirie e heroit tonë Vasil Laçi, një ëndërr e çdo të riu shqiptar edhe sot e përgjithmonë.”, tha Meta në fajlimin e tij gjatë ceremonisë së dekorimit. /Opinion.al