Një artikull për mafian shqiptare ka shkruar një nga mediat më të rëndësishme italiane Rai News. Sipas tyre mafia shqiptare është gjithnjë e më e pranishme në vendin fqinj, Italinë.
Por cila është struktura e saj? Ku funksionon? Çfarë marrëdhëniesh ka me mafiozët italianë? Për të marrë përgjigje për këto pyetje Rai News ka intervistuar Vincenzo Musacchio, studiues i mafies së re. Ai gjithashtu konsiderohet si eksperti më i madh i mafies shqiptare dhe punimet e tij të thelluara për këtë temë janë përdorur edhe nga komisionet legjislative në nivel evropian.
Sipas ekspertit italian, mafia shqiptare është shumë e ngjashme me Ndranghetën, por ndjek rregullat strikte të heshtjes dhe ka kod “besën”. Musacchio teksa përmend edhe disa nga qytetet shqiptare ku ajo është e vendosur flet edhe për rolin që mafia luan në rritjen e korrupsionit në Shqipërinë si dhe lidhjen e saj me politikën dhe gjyqësorin në Shqipëri. Ai thekson se mënyra më e mirë për të siguruar votat e njerëzve është t’i paguash ato me para në dorë, dhe burimi më i mirë i prodhimit të parave vjen nga tregu i drogës.
Profesor, Zyra e OKB-së për Drogën dhe Krimin po jep alarmin për zgjerimin e mafies shqiptare në Evropë. Kjo organizatë kriminale po luan një rol udhëheqës në tregun evropian të drogës, sidomos kokaina. Cilat janë vendet europiane ku prezenca e klaneve shqiptare është e fortë?
Në pesë vitet e fundit, organizatat kriminale shqiptare kanë zgjeruar perimetrin e pikave të aksesit të drogës, që përbën të ardhurat e tyre kryesore ekonomike, me prani në vende si Hamburg (Gjermani), Valencia dhe Algeciras (Spanjë), dhe me një ndikim më të madh edhe në Mbretërinë e Bashkuar. Ata kanë kontakte në portet e Antwerpen (Belgjikë) dhe Roterdam (Holandë), në të cilat mbërrijnë dërgesat nga Amerika Latine. Ata janë të pranishëm në shumicën e shteteve anëtare të BE, duke krijuar shpesh aleanca me mafiozë.
Le të flasim për organizimin e kësaj mafie. Fillimisht si e ka emrin?
“Mafja Shqiptare” quhet në gjuhën shqipe.
Si është i strukturuar? Cila është veçantia e tyre?
Mafia shqiptare, shumë e ngjashme me “Ndrangheta”, ndjek rregullat strikte të kodit të heshtjes. Ka një kod nderi “Besën” që për shumë shqiptarë është ende kodi më i lartë etik në vend. Besa nënkupton “nderin”.Për mafiozët konsiderohet një kontratë e pazgjidhshme që zgjidhet vetëm me vdekje.
Sot mafiozët shqiptarë e përdorin “Besën” si “pakt gjaku”. Ata betohen për besnikëri ndaj organizatës me çmimin jo vetëm të jetës së tyre, por edhe të familjeve të tyre. Pasi janë vendosur drejtuesit e lartë të organizatës, urdhrat i jepen të ashtuquajturve ushtarë. Mafiat shqiptare shprehin një nga kapacitetet më të larta kriminogjene në nivel ndërkombëtar, pasi arrijnë të përziejnë karakteristikat “tradicionale” (disiplinë të ngurtë të brendshme, mbyllje ndaj palëve të treta, papërshkueshmëri, besueshmëri) me elementë “modern” (transnacionalitet, etj. ngulitje ekonomike dhe kontakte të ngushta me politikën).
A ka klane mafioze?
Struktura e tyre organizative, siç thashë më herët, është e ngjashme me ‘Ndrangheta’ dhe përbëhet gjithmonë nga një grup familjesh të lidhur me afërsi gjaku. Shoqata mafioze është pothuajse e padepërtueshme.
Ku ndodhet baza e tyre strategjike në Shqipëri?
Nuk ka asnjë bazë strategjike. Në Tiranë janë të paktën tre organizata kriminale të strukturuara shumë të fuqishme që e kanë nisur aktivitetin e tyre kriminal tashmë nën regjimin komunist dhe kanë arritur të rezistojnë dhe me rënien e komunizmit janë forcuar shumë për lidhjet e tyre të korrupsionit me politikën dhe biznesin vendas. Në Shkodër besohet se janë të paktën katër “klane” të mëdha mafioze që janë të përfshirë edhe në aktivitete të ndryshme kriminale. Këto katër familje kryesisht merren me trafikun e drogës, armëve, organeve dhe qenieve njerëzore. Në Durrës shumë grupe kriminale nga i gjithë vendi kanë investime në sektorin e turizmit hotelier dhe qyteti në kohët e fundit shërben deri diku si pikë takimi apo edhe si strehë për shumë të arratisur. Në Vlorë kanë zënë rrënjë shumë familje mafioze (Çaushi, Kakami, Gaxhai). Në Fier, organizatat kriminale merren kryesisht me zhvatje dhe trafik armësh dhe janë ndër grupet kriminale më të sofistikuara në historinë e tranzicionit politik në Shqipëri. Në Berat, krimi i organizuar ka investuar në turizëm prej kohësh dhe vazhdon të jetë prezent edhe sot. Në Elbasan ka grupe kriminale në konflikt të fortë me njëri-tjetrin, nuk është rastësi, në fakt, që vitet e fundit vrasjet janë rritur ndjeshëm në këtë qytet, duke treguar kështu se qyteti i Elbasanit është një pikë e nxehtë ku aktiviteti mafioz është ende i pranishëm. me gjithë çmontimin e dy bandave famëkeqe të “Mandela” dhe “Tan Kateshi”.
Çfarë roli luan mafia në korrupsionin në Shqipëri?
Shqipëria është një rast unik në Evropë, pasi shumë trafikantë kanë lidhje me klasën politike dhe shpesh janë në bashkëpunim me policinë dhe gjyqësorin, të cilët në teori duhet t’i kundërshtojnë.
Nuk është rastësi që Transparency International e tregon Shqipërinë si vendin më të korruptuar në të gjithë zonën e Ballkanit. Parlamenti dhe qeveria “ndoten” nga mafia dhe të ardhurat nga trafiku i drogës janë një pjesë thelbësore e sistemit ekonomik dhe politik. Mënyra më e mirë për të siguruar votat e njerëzve është t’i paguash ato me para në dorë, dhe burimi më i mirë i prodhimit të parave vjen nga tregu i drogës.
Le të flasim për aleancat kriminale të kësaj mafie. Ne e dimë se ka një marrëdhënie solide me narkotrafikantët ekuadorian. Pse Ekuador?
Ka shumë arsye pse mafia shqiptare ka zgjedhur Ekuadorin si qendër të aktivitetit të saj. Kryesisht sepse është një zonë e lirë rrallëherë nën dritën e vëmendjes ndërkombëtare. Pastaj kufizohet me Kolumbinë. Megjithatë, duhet thënë se klanet shqiptare kanë lidhje në të gjithë zonën e Amerikës Latine edhe falë ndërmjetësimit të ‘Ndranghetës.
Çfarë marrëdhëniesh kanë ata me Afganistanin?
Sipas UNODC, shqiptarët janë të përfshirë jo vetëm në tregti, por edhe në transport dhe logjistikë. Ndërsa heroina po kalon nga Afganistani në Evropë përmes Ballkanit, shqiptarët tashmë po punojnë për të ndërtuar një urë me talebanët. Klanet shqiptare kontrollojnë gjithashtu portet e tyre dhe ato të Kroacisë, Malit të Zi dhe Sllovenisë në Adriatik dhe i përdorin për trafik droge nga Afganistani në Evropën Perëndimore.
Le të thellojmë rolin që po merr në vendin tonë. Si arritët të merrni një rol të rëndësishëm në raport me organizatat e tjera kriminale?
Prej disa kohësh mafia shqiptare nuk ka më një rol plotësues, por të barabartë me klanet e tjera që veprojnë në Itali. Kjo ndodhi sepse krerët e mafias shqiptare janë shumë dinakë dhe inteligjentë dhe shumë shpejt mësuan strategjitë dhe metodat e kryerjes së trafikut të drogës nga grupet e ndryshme të organizuara kriminale me të cilat bashkëpunuan. Kështu, ata kanë zhvilluar një kapacitet operacional dhe një potencial investimi ekonomik për t’u bërë të pavarur. Reputacioni i tyre për besueshmërinë dhe kohën e duhur në trafikimin dhe tregtimin e drogës me cilësi të lartë me një çmim shumë konkurrues, në mënyrë të pashmangshme e ka përshpejtuar statusin e tyre si trafikantë të nivelit të parë të drogës.
Si lidhet ajo me ‘Ndrangheta’?
Gjithmonë është thënë se ata i janë nënshtruar ‘Ndranghetës, por, me kalimin e kohës, mafiozët shqiptarë, falë trafikut të drogës, sot punojnë në pozitë të barabartë me kalabrezët. Organizatat mafioze e kanë kuptuar se lufta nuk është në interes të tyre dhe për këtë arsye ata bashkëpunojnë me njëra-tjetrën në mënyrë utilitare me qëllimin e vetëm për të përfituar ekonomikisht.