Përplasja e përvitshme në darkën e Krishtlindjes
Stephan Beneke është një ekonomist 36 vjeçar i cili punon në një firmë globale për shipping. Çdo Krishtlindje, ai udhëton nga Hamburgu me makinë me familjen në fshatin e Gjermanisë Lindore ku u rrit. Gieseritz është një fshat i fjetur me një kishë. “Ika nga fshati kur mbusha 18 vjeç për universitet. Mezi prita të largohesha nga aty,” kujton ai. Sot, Stephen punon me klientë nga e gjithë Europa. Gjysma e nxënësve në kopshtin e fëmijëve të tij nuk janë gjermanë. “Hamburg është një qytet-port i vërtetë. Është shumë i hapur,” thotë ai. Ndërsa kthehet në fshat për Krishtlindje, atij i bën përshtypje kontrasti. Ata që mbeten janë të vjetër dhe më pak të shkollyar. Shumë angazhohen në ferma. “Pjesa më e madhe kanë lindyr aty. Ata thonë se nuk u pëlqen Europa, nuk ndihen europianë.”
Çdo vit, qytetet e mëdha kthejnë mbrapsht në fshatrat ku janë rritur të rinjtë e zhvilluar dhe të arsimuar. Aty ku jetojnë ende të afërmit e tyre më pak të zhvilluar. Aeroportet britanike kanë ditën më të ngarkuar të dimrit me datë 21 dhjetor. Në Gjermani ka më shumë rrëmujë në datën 22. Në Poloni, fshatarët i shohin me diskriminim të rinjtë që lënë Varshavën gjatë Krishtlindjes dhe kthehen me ushqime të paketuara nga prindërit. Njësoj si Dita e Falenderimeve në Amerikë, Krishtlindja evropiane është koha kur të rinjtë e lëvizshëm ulen në tavolinë me të vjetrit e rrënjosur. Ata konsumojnë darkën e bollshme ndërsa debatojnë për politikë.
“Ne e bëmë Europën, tani duhet të bëjmë europianët.”
Kështu thoshte dikur Jean Monnet. Babai i integrimit evropian do të mendonte që kjo punë ka përfunduar po të shihte z. Beneke që fut valixhet në makinë, ose baristin italian, ose bankierin suedez që mban rradhën në aeroportin e Londrës, ose studentin çek që kthehet në shtëpi pas një semestri në Bolonja.
Këta njerëz flasin një gjuhë të përbashkët. Zakonisht anglisht, dhe shpesh edhe gjuhë të tjera. Banojnë edhe në një mjedis të përbashkët: qendra qytetesh të mëdha ose qytete universitare. Ata u tërhoqën nga këto qytete për shkak të varietetit kulturor dhe vendeve të punës që kërkojnë aftësitë e tyre. Udhëtimet , ekspozimi ndaj europianëve të tjerë dhe kualifikimet akademike janë të tjera të përbashkëta që ndajnë mes tyre. Ata përfitojnë jashtëzakonisht nga integrimi kontinental dhe programet e BE për shkëmbimet tregtare ndërkufitare. Z. Beneke është një nga 9 milion europianët që ka bërë një shkëmbim universitar “Erasmus”. Programi, i cili ka prodhuar gjithashtu rreth 1 milion bebe “Erasmus”, shpjegohet bukur në filmin francez L’Auberge Espagnole. “Jam francez, spanjoll, anglez dhe danez,” thotë Xavier, protagonisti i filmit. “Nuk jam një, jam shumë. Jam si gjithë Europa. Një grumbull i vërtetë”.
Kjo klasë evropiane ka një mbështetje politike. Qytetet dhe qendrat e tjera ku grumbullohen të shkolluarit dhe të zhvilluarit ndryshojnë nga rrethinat e tyre. Partitë e Gjelbëerta pro evropiane po krijohen aty, më së shumti në Gjermani. Kryebashkiakët si Rafal Trzaskoëski në Varshavë, Femke Halsema në Amsterdam dhe Sadiq Khan në Londër janë ndër kundërshtarët më të fortë të populizmit euroskeptik. Emmanuel Macron erdhi në krye të raundit të parë të zgjedhjeve presidenciale të Francës vitin e kaluar falë ngjashmërisë së votuesve dhe përshëndeste “Evropën e Erasmusit”.
“Problemi me të arsimuarit është se ata janë një fis që nuk mendojnë se ata janë një fis”
Kështu shprehet me humor David Runciman, një shkencëtar politik në Universitetin e Kembrixhit. Lëvizjet e Krishtlindjes janë një moment i rrallë ku Europa evropiane ndërthuret në masë me Europën nacionaliste. “E dua shkumë babain tim, por ndajmë mendime krejtësisht të ndryshme,” thotë z. Beneke. “Ati jnuk i pëlqen BE sepse thotë se Gjermania paguan shumë dhe nuk duhet të përdori euro. Dhe nuk është i vetmi që ka këtë ,mendim në fshat.” Qytetet po bëhen gjithnjë e më liberale, ndërsa fshatrat bëhen më konservatore. Christophe Guilluy, një gjeograf franceze, pajtohet, duke argumentuar se votat për Lidhjen Veriore Nacionaliste në Italinë Provinciale dhe protestat e fundit të jelekverdhëve në Francë janë vetëm manifestimet më të fundit të thellimit midis rajoneve metropolitane të Europës dhe atyre periferike.
E vetmja gjë që dua për Krishtlindje është BE
Festa e Krishtlindjes, qoftë peshk, derr, patë apo gjeldeti, ndonjëherë degjeneron në debate për euron BE-në, Brexit dhe emigracionin. Ndërsa konsumohet verë, durimi soset.
Në plan afatgjatë, projekti evropian do të ketë sukses vetëm nëse hendeku midis mikpritësve dhe udhëtarëve të Krishtlindjes mbyllet, të paktën pak. Z. Beneke, një lloj Eurofili i vetëdijshëm, zbulon një mundësi. Nëse sezoni festiv ekspozon këtë hendek duke sjellë afër pjesë të ndryshme të Europës, kjo është gjithashtu një shans për ta shëruar atë disi: Për të bërë kompromis ju duhet të kuptoni, dhe që të kuptoni duhet të flisni. Hapi i parë është të flasësh.”/Përshtati: Elena Lika – Opinion.al