Ne, shkrimtarët, kemi jetë të vetmuar. Fjala e Ernest Heminguejit në ceremoninë e “Nobelit”
Të shkruarit, në rastin më të mirë, është një jetë e vetmuar. Organizatat e shkrimtarëve e lehtësojnë vetminë e shkrimtarit, por unë dyshoj që ato e përmirësojnë të shkruarin e tij. Ai rritet në staturë para publikut, teksa hedh tutje vetminë e tij, dhe shpesh herë, vepra e tij përkeqësohet. Sepse, veprën e tij ai e shkruan i vetëm, dhe nëse është shkrimtar i mirë, ai duhet të përballet me përjetësinë, ose me mungesën e saj, çdo ditë
Nga Ernest Hemingueji
“Duke mos patur aftësinë e të shkruarit të fjalimeve, dhe as të oratorisë apo dominimit të retorikës, dëshiroj të falënderoj administratorët për bujarinë e Alfred Nobelit për këtë çmim. Asnjë shkrimtar, që i njeh shkrimtarët e mëdhenj që nuk e morën këtë Cmim, nuk mund ta pranojë, përveçse me përulësi. Nuk ka nevojë të rendis këta shkrimtarë. Gjithësecili këtu mund të bëjë listën e tij, sipas njohurive dhe ndërgjegjes së tij.
Do të ishte e pamundur për mua, që t’i kërkoja Ambasadorit të vendit tim të lexonte një fjalim, në të cilin një shkrimtar të ketë thënë të gjithë ato gjëra që ka në zemër. Gjërat mund të mos jenë menjëherë të dukshme në ato që një burrë shkruan, dhe në këtë drejtim, ai është ndonjëherë me fat; por me kalimin e kohës, ato bëhen shumë të qarta, dhe përmes tyre si dhe shkallës së alkimisë që ai zotëron, shkrimtari ose do të kujtohet, ose do të harrohet.
Të shkruarit, në rastin më të mirë, është një jetë e vetmuar. Organizatat e shkrimtarëve e lehtësojnë vetminë e shkrimtarit, por unë dyshoj që ato e përmirësojnë të shkruarin e tij. Ai rritet në staturë para publikut, teksa hedh tutje vetminë e tij, dhe shpesh herë, vepra e tij përkeqësohet. Sepse, veprën e tij ai e shkruan i vetëm, dhe nëse është shkrimtar i mirë, ai duhet të përballet me përjetësinë, ose me mungesën e saj, çdo ditë.
Për një shkrimtar të vërtetë, çdo libër duhet të jetë një fillim i ri, ku ai përpiqet sërish për diçka që është përtej arritjeve. Ai duhet të përpiqet gjithmonë për diçka që nuk është bërë asnjëherë, apo që të tjerët e kanë provuar dhe kanë dështuar. Ndonjëherë, me shumë fat, do ia dalë mbanë.
Sa i thjeshtë do të ishte të bërit e letërsisë, nëse do të ishte e nevojshme të shkruhej në një mënyrë tjetër, ajo që tashmë është shkruajtur, dhe mirë madje. Pikërisht se kemi patur shkrimtarë të mëdhenj në të kaluarën, sot janë shtyrë shumë limitet e asaj ku një shkrimtar mund të shkojë, përtej, atje ku askush nuk mund ta ndihmojë.
Kam folur shumë gjatë për një shkrimtar. Një shkrimtar duhet ta shkruajë atë që ka për të thënë, dhe jo ta flasë. Edhe një herë, faleminderit”.
Përkthimi: Bota.al
