Kursi i këmbimit të euros me lekun vazhdon të rënien dhe të martën shënoi vlerën më të ulët që nga fillimi i vitit 2020.
Sipas kursit zyrtar të Bankës së Shqipërisë, euro u këmbye me 121.85 lekë, kursi që për herë të fundit ishte shënuar në 14 janari të vitit 2020. Ndërsa për të gjetur një kurs më të ulët të euros dhe lekut duket të shkojmë pas në 31 dhjetor 2019, kur euro u këmbye me 122.77 lekë.
Ekspertët e Bankës së Shqipërisë mendojnë se zhvlerësimi i euros është në përputhje me tendencën e zakonshme dhe të pritshme sezonale. Historikisht, sezoni veror shoqërohet me ofertë të shtuar të euros, të lidhur kryesisht me turizmin hyrës në vend.
Këtë vit euro po bie në nivele ndjeshëm më të ulët krahasuar me sezonin e kaluar, kur niveli më i ulët kishte qenë 123.36 lekë, i shënuar në fillim të muajit gusht.
Por, nëse krahasimin e bëjmë me verën e vitit 2019, para se tregu të ndikohej nga pasojat e pandemisë, euro qëndronte në nivele të përafërta, madje edhe më të ulëta.
Në 26 korrik 2019 euro këmbehej me 121.7 lekë, ndërsa rënia rekord e sezonit të atëhershëm ishte shënuar më datë 5 gusht, kur euro zbriti në 120.75 lekë.
Një nënçmim më i madh i euros këtë vit mund të jetë indikator i tërthortë i një sezoni turistik më të mirë. Këtë vit kufizimet e udhëtimit janë zbutur ndjeshëm krahasuar me vitin e kaluar, ndërsa edhe perceptimi psikologjik i pandemisë mes njerëzve është zbehur disi, për shkak të përmirësimit të situatës epidemiologjike.
Agjentët e tregut valutor shprehen se në treg vërehet ofertë e lartë dhe kërkesë e dobët për euro. Sipas tyre, edhe subjekte që zakonisht blejnë në këtë periudhë, tashmë raportojnë teprica valute që duan t’i shesin.
Ekspertët e tregut bankar mendojnë se një rënie më e fortë e vitin e kaluar ishte e pritshme, pikërisht për shkak të lehtësimit të lëvizjes. Këtë vit priten më shumë turistë dhe emigrantë të rikthyer, që do të përkthehet në më shumë ofertë të euros.
Zakonisht, piku i rënies së euros në sezonin veror shënohet mes fundit të korrikut dhe fillimit të gushtit dhe lëvizjet e kursit gjatë këtyre ditëve përkojnë pak a shumë me këtë cikël.
Megjithatë, edhe para nisjes së efektit të sezonit veror, raportet në kursin e këmbimit gjatë pjesës së parë të këtij viti kanë qenë në favor të lekut, me një tendencë të lehtë mbiçmimi të monedhës vendase që ka nisur që në fundin e tremujorit të parë.
Oferta e lartë e euros dëshmohet edhe nga përshpejtimi i rritjes së depozitave në euro, që në fund të majit depozitat bankare në euro ishin në rritje vjetore me 8%, nga 6.1% që kishte qenë në fund të vitit të kaluar.
Megjithatë, këto statistika japin një tablo të pjesshme të ofertës së euros. Tregu ndikohet edhe nga faktorë të tjerë, siç janë prurjet informale të valutës, që janë të vështira për t’u vlerësuar./Monitor
