Nga Esmiralda Bashalli
Evolucioni politik i një shteti githmonë gjindet mes analizave të natyrës : ‘çfarë ka funksionuar
e cfarë jo’ dhe ’çfare duhet bëre ndryshe’?. Për të marrë këto përgjigje në vendin tonë nuk duhet
detyrimisht të kesh pasur fatkeqësine e të jetuarit në monizëm dhe më pas të jesh një qytetar i
një demokracie jo të denjë si kjo e jona. Pas kaq shumë vitesh demokraci të aplikuar është e
qartë situata, e cila shkakton debate të thella për politiken dhe sipërfaqësore për ata, që
përbëjnë demokracinë : popullin!
Ne, pas 45 vjetësh vendosëm të protestonim guximshëm kundër një politike nenshtruese dhe
poshtruese. Kjo bëri të mundur ardhjen e një sistemi që do të konsiderohej në thelb demokratik
dhe që në vetvete koha do të dëshmonte se nuk ishte asgje me shumë se një demokraci e
aplikuar nën rrënojat e një sistemi monist. Ky i fundit me rënien e tij la pas njerëzit që do iu
takonin dy epokave të ndryshme,por që do ishin figurat kryesore të demokracisë shqipëtare.Pra
ngritëm demokracinë postsocialiste,e cila lobuesit do t’i kishte produkt të një sistemi të shkuar
dhe tashmë duke materializuar një tjetër sistem.
Kjo shkatoi një nevojë emergjente për të ngritur në nivel kushtetues disa nga të drejtat dhe
liritë themelore të individëve. Gjithashtu gjeten rregullim dhe disa nga institutet demokratike
që do siguronin një demokraci jo vetëm efikase,por edhe në funksion të popullit ashtusiç ne
kishim dëgjuar se duhet të ishte demokracia.
Rruga që është bërë nga 91’ dhe në vazhdim ka qënë dëshmia më e pastër e një politike ,e cila
ka infektuar disa sisteme duke nisur nga drejtësia, sistemi zgjedhor dhe duke vazhduar tek
siguria dhe rendi publik. Sot statistikat flasin me shifra alarmante për rritjen e nivelit të
korrupsionit, madje kemi dhe turpin e t’u rënditurit ndër vendet më të korruptuara në Europë.
Drejtësia dështon duke qënë aleate me vonesat e pajustifikuara të gjyqeve që thyejnë edhe
rekorde duke zgjatur më vite dhe duke mbyllur dosje pa marrë një verdikt. Zhurma që
shkaktohet nga pushtetarë të korruptuar, që me vendim të formës të prere shpallen të
pafajshëm. Madje pas çdo vendimi pafajsie ka edhe një dëmshpërblim moral,sepse cënohet
imazhi publik i kriminelve të supozuar!
Vota është e drejta absolute që i’u garantohet shtetasve shqipëtarë ,e cila është edhe objekt
debatesh të forta në momentet kur populli duhet të thotë ‘fjalën’ e vet. Sidoqoftë është një e
drejtë që mund ta konsumosh ose jo dhe jo ta keqpërdorësh duke mos shprehur vullnet të lire.
Edhe kjo e fundit është bërë traditë! Nevoja për poste qeveritare ka nxitur politikanët tanë të
sigurojnë medoemos shumicën duke përdorur ndonjëherë dhe mjete jodemokratike për të
arritur një qëllim demokratik. Këtu lind një fenomen i trashëguar në 25 vite demokraci : Vota e
blere! Ky fenomen i nuhatur nga ndërkombëtarët ka detyruar ata të tregohen vigjilentë në
periudhen e zgjedhjeve qofshin këto lokale ose vendore. Kjo natyrë kujdesi ka zgjuar vitet e
fundit te shqiptaret sigurinë e destinacionit të vullnetit të tyre të përkthyer në vote.
Elementët e mësipërm nuk janë të vetmit që meritojnë analizë për të bërë të mundur kuptimin
e demokracise si një qeversisje e popullit nga njerëz të zgjedhur me shumicë nga ai. Në pik
pyetje është vendosur hera-herës dhe siguria dhe rendi publik,kjo për shkak të krimit,i cili
zgjeron përmasat nga dita në dite. Shfaqja e krimeve të reja, që erdhën bashkë me
demokracinë sollën një rregullim të ri ,të kodifikuar dhe gjithashtu rritën nivelin e punës që
duhet të bënin organet proçeduese kundra krimit . Pavarsisht seriozitetit me të cilin u trajtua
lufta anti-krim sot jemi vendi demokratik më i ekspozuar ndaj krimit.
Sot jemi të gjendur përballë dëshirës për t’u antarsuar në BE dhe njëkohësisht me sfidën
kryesore të përmbushirit të kushteve që Bashkimi Europian përdor si ‘dyer’ ,që nuk hapen
vetëm se jemi një vënd me sistem demokratik ose ngaqë me kordinata gjeokrafike jemi në
Evropë. Nuk duhet të mendojmë me këtë mendjelehtësi për të arritur ëndrrën Evropiane.
Politika është ajo që na afron ose na largon nga qëllimi për t’iu shtuar listës të vëndeve antare
të BE-së. Në vënd që politikanët tanë të stërzgjasin debatet politike dhe inatet për pushtet mes
tyre do të ishte më mirë të kthenin vëmendjen tek reformat që janë të domosdoshme për të
sjellë ndryshimin në vendin tonë. Në situatën ku gjendemin vlen shprehja “më mirë vonë se
kurrë”.
Demokracia erdhi me shpëjtësi në Shqipëri dhe ka vite të tëra e ngelur në ‘trafik’….!
