Nga Albert Vataj
Përtej madhështisë së një figure fetare, përtej fjalëve të tij që përqafojnë botën me mëshirë dhe dashuri, qëndron një histori e vogël, intime, prekëse, një dashuri adoleshente që nuk mori kurrë formë tokësore, por që ndoshta hapi një portë hyjnore. Historia e Amalia Damontes, vajzës nga lagjja Flores në Buenos Aires, është një rrëfim i pazakontë për fillimin e një rruge që do të çonte drejt fronit papnor.
Jorge Mario Bergoglio, djaloshi që do të bëhej Papa Françesku, ishte vetëm 12 apo 13 vjeç kur u dashurua me Amalian. Ata jetonin afër njëri-tjetrit, shkëmbenin shikime të qeta dhe biseda të përzemërta. E kujton ajo me emocion:
“Ishte i qetë, serioz, gjithmonë me një libër në dorë… por kishte diçka në sy që të bëhej të besoje çdo fjalë që thoshte.”
Kur dashuria e tyre nisi të thellohej, Jorge, në një akt që sot duket si një bekim i parathënë, i shkroi Amalisë një letër ku thuhej:
“Nëse nuk do të mund të martohem me ty, do të bëhem prift.”
Një fjali e ndjerë, e prerë si me thikë, si një shteg që ndahet në dy rrugë. Dhe kështu ndodhi.
Familja e Amalisë, duke parë lidhjen që po lindte, vendosi ta ndalojë. Ndjenja u ndërpre, por jo pa lënë gjurmë. Jorge Mario, në vend që të kundërshtonte, e pranoi atë si një shenjë. Vetëm disa muaj më vonë, ai do të hynte në seminarin jezuit dhe do të niste një udhëtim shpirtëror që do ta çonte drejt Vatikanit, drejt historisë.
Një ndarje që nuk u bë kurrë pendim
Amalia, e cila sot është një grua e moshuar, ka treguar gjithmonë me dinjitet e pa ndonjë hidhërim këtë kapitull të jetës së saj. “Nuk ishte dhimbje, ishte ndoshta dhuratë,” ka thënë ajo në një intervistë. Ajo nuk martohet kurrë me Jorge-n, por kujtimi i tij qëndron i freskët, si një pranverë që nuk u shijua plotësisht, por që la aromën e saj në tërë jetën e saj.
Papa Françesku, nga ana e tij, edhe pse shumë rrallë është ndalur në kujtime personale, ka folur një herë për “një vajzë që i pëlqente shumë” gjatë rinisë së tij, pa përmendur emër. Por ata që e njohin historinë, e dinë: ishte Amalia.
Dashuria që udhëhoqi drejt përkushtimit
Ky kapitull i vogël, thuajse i papërfillshëm për biografët zyrtarë, është në të vërtetë një dritare drejt natyrës së thellë njerëzore të Papës Françesku. Ai nuk erdhi nga qielli, por nga toka, nga rruga, nga ndjenjat. Nga një zemër që donte, që ëndërronte, që zgjodhi të mos mbajë për vete, por t’ia dhurojë botës dashurinë e vetme që s’arriti të jetonte.
A nuk është kjo vetë thelbi i sakrificës?
Historia e Amalisë dhe Jorge-s është një rrëfim i heshtur, por frymëzues. Është kujtesa se edhe brenda figurave të shenjta ka patur ndjenja njerëzore. Dhe ndoshta është pikërisht kjo që e bën Françeskun kaq të afërt, kaq të dashur, ai nuk ka harruar se ishte njëherë një djalosh që donte.
