Presidenti i Shteteve të Bashkuara kërkon marrëdhënie më të mira. Çmimi do të jetë i lartë.
Donald Trump do të takohet me Vladimir Putin të hënën në Helsinki, dhe nëse presidenti i Shteteve të Bashkuara ka ndonjë axhendë tjetër përveç se të dominojë mediat me tituj për të dhe të lërë jashtë kundërshtarin, nuk do të marrë ndonjë vëmendje të madhe. Por mund të mos ndodhë kështu me Vladimir Putin, i cili prej 18 muajsh i “ka dhënë famë” Trump-it, dhe këtë javë do të kërkojë gjithashtu të rrëmbejë vëmendje.
Në 18 vitet e tij në krye të Rusisë, Putin ka refuzuar dy presidentët e mëparshëm që kanë kërkuar marrëdhënie më të mira. Ai ka bërë premtime për të fituar konçensione, e më pas nuk e mbajtur fjalën ose ka shfrytëzuar dobësitë e Shteteve të Bashkuara. Xhorxh W. Bush negocioi në fund të Traktit të Raketave Anti-Balliste që të hiqte mbrojtjen me raketa, por z. Putin e tradhtoi marrëveshjen me Barack Obamën.
Në një analizë të detajuar para samitit, the Economist nxjerr në pah se çfarë do të kërkojë Putin nga Trump. Presidenti i Shteteve të Bashkuara e konsideron veten një negociues të pashoq, ndaj mund të parashikohet se sa do të marrë Trump nga axhenda e Putin, një ish operues i KGB-së.
- Prestigj
Prioriteti më i lartë i të gjitha kohërave i Putin është mbështetja e pozitës politike në Rusi, ku mungon ligjshmëria demokratike. Kjo do të thotë të përparosh në skenën botërore sikur Rusia të ishte përsëri një fuqi globale, dhe z. Trump po e ndihmon ta arrijë këtë rezultat duke e takuar në kushte të barabarta. Putin do të dëshirojë gjithashtu që Trump të mbështesë deklaratat mohuese të presidentit rus përsa i përket zgjedhjeve të 2016. Putin ka qenë persona non grata në Europë që nga pushtimi i Krimesë në 2014 dhe dëshiron ndihmën e Trump për rehabilitimin. Pritet që Putin të lavdërojë Trump-in për vullnetin e prishjes së normave globale. Ai gjithashtu do të dëshirojë që Trump të përsërisë komentin e tij më të fundit përsa i përket rifutjes së Rusisë në G7.
- Siria
Putin e ka përmbushur dëshirën e tij për atë që kërkonte kur hyri në Siri në vitin 2015. Ai shpëtoi Bashar Assad-in, fortifikoi bazat ushtarake afatgjata dhe zëvendësoi SHBA-në si ndërmjetës kryesor në rajon. Ai do të dëshirojë nga Trump që të tërheqë trupat nga Siria lindore. Në këmbim, Putin mund të premtojë të ndihmojë Shtetet e Bashkuara që Irani të vazhdojë të jetë prezent në Siri, edhe pse nuk ka asnjë garanci për këtë duke pasur parasysh investimin e Iranit të Bashar Assad. Rusia e di që Trump mezi pret t’i sjellë trupat në shtëpi dhe do të mbështetet te garancia e Iranit. Putin ka ndihmuar z. Assad të bombardojë opozitën në Sirisë perëndimore pavarësisht garancisë ruse.
- Ukraina
Putin do të dëshirojë që Trump të pranojë aneksimin e Krimesë, ndoshta në këmbim të rekomandimit për procesin e negocimit të Minskut për Ukrainën lindore, ku forcat ruse filluan një tjetër luftë të paligjshme. Zoti Trump tashmë ka fajësuar Obamën për humbjen e Krimesë, në thelb kjo një koncesion i njëanshëm që zoti Putin do ta fusë në xhep. Rusia gjithashtu do të përpiqet ta bëjë Trump-in të ndalojë furnizimin e Kievit me armë vdekjeprurëse.
- Heqja e sanksioneve
Ky është një tjetër prioritet i lartë i Putin. Ai duhet të jetë në gjendje të pasurojë miqtë e tij, dhe sanksionet amerikane dhe evropiane janë bërë një problem i madh. Rusia do të luajë kundër dëshirës së Trump për Bashkimin Europian duke sugjeruar se presidenti i Shteteve të Bashkuara mund të marrë një marrëveshje të pavarur mbi Ukrainën, Sirinë dhe sanksionet. Putin e di se qeveritë italiane, hungareze dhe greke janë të paqëndrueshme ndaj sanksioneve dhe ai do që zoti Trump të nxisë më shumë mosmarrëveshje në BE.
• Aleanca trans-Atlanktike
Putin e di se sa më e fortë të jetë NATO si forcë ushtarake, aq më e rrezikshme është që ai të angazhohet në aventurizëm të huaj. Qëllimi afatgjatë i Rusisë është të shkatërrojë vullnetin politik të Perëndimit, ndërsa kujtimet e Krimesë zhduken. Z. Putin do të bëjë gjithçka që mundet në Helsinki për të nënvizuar zhgënjimin e z. Trump me Europën që mori vëmendje këtë javë në samitin e NATO-s, duke mbjelljë kështu, farat e mosmarrëveshjeve të ardhshme.
- Kontrolli i armëve
Trump ka hedhur idenë e bisedimeve të reja me Rusinë, megjithëse nuk është tamam e qartë për çfarë. Pa dyshim, spiunët e zotit Putin i kanë thënë atij se z. Trump dëshiron të njihet si një paqebërës bërthamor. Dhe Putin mund të përpiqet ta shfrytëzojë këtë dëshirë duke ofruar një raund të ri bisedimesh për të reduktuar arsenalet bërthamore të SHBA dhe Rusisë. Problemi këtu është se Pentagoni beson se zoti Putin po shkel traktatet aktuale të armëve me Shtetet e Bashkuara. Kjo përfshin vendosjen e raketave të mesme lundruese në Evropë që janë të ndaluara sipas Traktatit të INF-it të vitit 1987. Por kjo nuk mund ta ndalojë z. Trump nga të menduarit se mund të ndryshojë sjelljen e zotit Putin.
***
Zoti Trump beson qartë se Rusia e Putinit nuk është kërcënimi për sigurinë që pretendon Pentagoni, dhe ai synon të tregojë se të dy vendet mund të shkojnë së bashku. Rusia e mençur e di shumë mirë këtë gjë , dhe kjo është arsyeja pse ne duhet të shohim çfarë fiton ai duke buzëqeshur nga ana tjetër e tavolinës./Opinion.al