Me rastin e 25-vjetorit të Fondacionit Gates, multimiliarderi amerikan kritikoi buxhetet në rënie të shëndetësisë në shumë vende afrikanetë Unionit Afrikan- të shkaktuara kryesisht nga borxhi i lartë kombëtar dhe shkurtimet ndërkombëtare.
Tërheqja e SHBA-së nga bashkëpunimi ndërkombëtar për zhvillim është tepër serioze: USAID investoi kohët e fundit rreth 50 miliardë dollarë amerikanë në vit. Shkurtimet masive, të cilat prekin rreth 83 për qind të programeve në mbarë botën, tashmë kanë sjellë në ngërç projekte të rëndësishme shëndetësore dhe bujqësore në Afrikë, tha Gates. “Shkurtimet janë një gabim i madh”, tha ai.
Gates deklaroi se dëshiron të përdorë fondacionin e tij për të mbyllur boshllëqet që rezultojnë, veçanërisht në sektorin e shëndetësisë, sa më mirë që të jetë e mundur – megjithëse ka frikë se vdekshmëria e foshnjeve në Afrikë mund të rritet përsëri në vitet e ardhshme.
Gates: Pothuajse të gjitha paratë për fondacionin
Angazhimi i Fondacionit Gates vazhdon të përqendrohet në luftën kundër AIDS-it, malaries dhe tuberkulozit. Gates përsëriti qëllimin e tij për të dhuruar pothuajse të gjithë pasurinë e tij prej afërsisht 200 miliardë dollarësh – duke mbajtur vetëm një përqind për vete. Qëllimi i tij është të shpenzojë të gjitha paratë për kauza bamirësie gjatë dy dekadave të ardhshme – kryesisht në kujdesin shëndetësor afrikan.
Midis imazhit bamirës dhe instinktit për pushtet
Pavarësisht pretentimeve të tij filantropike, Gates përballet me kritika në të gjithë botën – gjithnjë e më shumë edhe në Afrikë. Vëzhguesit e akuzojnë atë për zgjerimin e pushtetit ekonomik dhe politik nën maskën e bamirësisë.
Gazetari amerikan Tim Schwab, autor i librit “Problemi i Bill Gates”, e sheh Gates si një përfaqësues të “filantrokapitalizmit” – një formë bamirësie e lidhur ngushtë meinteresin ekonomik. Bill Gates dhe miliarderë të tjerë të teknologjisë përdorin filantropinë për të fituar pushtet dhe për të formësuar botën sipas ideve të tyre.
Një dokumentar i vitit 2022 i DW tregon se si Fondacioni Bill & Melinda Gates është bërë mbështetësi më i rëndësishëm i inxhinierisë gjenetike në Afrikë. Duke financuar eksperimente të inxhinierisë gjenetike në Afrikë, Fondacioni Gates po luan në duart e korporatave të mëdha bujqësore perëndimore, u pretendua.
Zëra kritikë po ngrihen gjithashtu në Afrikë. Eksperti i shëndetit nga Angola, Domingos Cristóvão, për shembull, paralajmëron kundër varësisë nga fondacionet private në fusha kyçe si kujdesi shëndetësor: “Vendet afrikane duhet të ndërtojnë strukturat e tyre të qëndrueshme të kujdesit shëndetësor – pa u mbështetur në donatorë të huaj.”
Roli i inteligjencës artificiale
Një fokus i ri i Fondacionit Gates në Afrikë do të jetë përdorimi i Inteligjencës Artificialepër të modernizuar sistemet e kujdesit shëndetësor në vendet afrikane. Gates e sheh këtë si një mundësi të madhe për efikasitet dhe shtrirje më të madhe.
Cristóvão është i hapur në këtë pikë: “Vendet afrikane deri më tani kanë pasur pak qasje në teknologjitë e IA-së. Mbështetja e synuar mund të jetë e dobishme këtu.”
Megjithatë, ai thekson nevojën për strategjitë tona: “Ne duhet ta dimë vetë se çfarë na nevojitet – dhe të mos lejojmë që prioritetet tona të përcaktohen nga forcat e jashtme.”/DW
