“Është një mëngjes pranvere dhe dielli tashmë është i nxehtë. Unë jam duke ecur nëpër rrënojat e Orikumit. Një vendbanim në epokën romake që shtrihet në fundin jugor të gjirit të Vlorës, në bregdetin e Adriatikut në Shqipëri”.
Keshtu e nis reportazhin per Shqiperine gazetari Stephen Dowling. Me nje shkrim te gjate ne BBC gazetari ka në fokus historinë e vendit tonë. Që nën friken e ish diktarorit per nje agresion te jashtem e mbushi vendin me qindra bunkere. Si dhe vendstrehime per nje lufte imagjinare.
“Duke u frikësuar nga pushtimi gjatë Luftës së Ftohtë, Enver Hoxha e detyroi vendin e tij të ndërtonte dhjetëra dhe mijëra bunkerë. Shumë kohë pas rënies së regjimit, shumë prej tyre ekzistojnë ende”- shkruan gazetari, teksa jep me detaje pershtypjet e udhetimit ne vendin tone.
“Hoxha kishte marre masat për gjendjen e gatishmërisë që të gjithë shqiptarët duhet të jenë – gjithnjë gati, ose “gjithmonë të gatshëm”- shkruhet me tej.
Pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore, Hoxha e konsolidoi pushtetin. Duke shfarosur pa mëshirë fraksionet rivale dhe madje disa nga udhëheqësit e tij të rezistencës. Vendi u bë një shtet komunist sovjetik. Vendi i vogël pastaj u rrënua nga një krizë diplomatike në tjetrën. Në vitin 1947, Hoxha ndërpreu marrëdhëniet me Jugosllavinë fqinjë.Me sa duket, sepse Jugosllavët më pak të ashpër ishin larguar nga rruga e vërtetë e socializmit.
Shqipëria pastaj u zhvendos në një problem tjetër në vitin 1961, kohe pas se ciles erdhi miqesia me Kinën.
Ky muaj mjalti ishte gjithashtu jetëshkurtër. Të inkurajuar nga mikpritja e Presidentit amerikan Richard Nixon në Kinë në vitin 1972, Hoxha shpejt ftohi marrëdhëniet me kinezët gjithashtu. Deri në vitin 1978, kinezët kishin tërhequr të gjithë këshilltarët e tyre. Duke lënë Shqipërinë pa aleatë dhe vendin më të izoluar në botë.
Ishte ne kete sfond qe nisi bunkerizimi duke i lene ata trashegimi per dekada. Shumë bunkerë janë shkatërruar në kohën kur Shqipërisë iu hapën dyert e lirisë pas dëbimit të sistemit. Por një pjesë të tyre i gjen sot gjithandej nga veriu deri ne jug.