Ligji i ri (ende projektligj) për Trashëgiminë Kulturore e Muzetë ka hasur në kundërshtitë e para. Ardian Isufi, artist e dekan i Fakultetit të Arteve të Bukura, kundërshton pikat e këtij projektligji që kanë të bëjnë me emërimin e drejtuesit të Galerisë Kombëtare të Arteve, që me miratimin e këtij ligji bëhet Muzeu i Arteve të Bukura. Duke lënë mënjanë pyetjen nëse ky institucion i ka kapacitetet e duhura për të bërë “mbikëqyrjen tematike të të gjithë muzeve dhe galerive të arteve të natyrave të ndryshme”, ‘problemi’ a kundërshtia nis me emërimin e drejtuesit.
Me ligjin aktual, drejtuesi i një muzeu propozohet nga ministri i Kulturës dhe emërohet nga kryeministri dhe ka një mandat 4-vjeçar, ndërsa me ligjin e ri: “Drejtori i një muzeu qendror i zgjedhur me anë të një konkursi publik, emërohet nga ministri përgjegjës për trashëgiminë për një mandat deri në tre vjet”. Kjo pikë, përfshin drejtuesin e Muzeut Historik Kombëtar, drejtuesin e Muzeut Kombëtar të Arteve të Bukura(GKA), në të ardhmen “Muzeu i Gjethit”, që merr statusin Kombëtar, ose ai “Marubi”. Po ashtu, projektligji parashikon që “Drejtorët e muzeve privatë emërohen në detyrë nga themeluesi me miratimin e ministrit përgjegjës për trashëgiminë kulturore duke marrë parasysh kriteret e miratuara nga Këshilli Kombëtar i Muzeve”.
EMËRIMET
Ardian Isufi, artist e dekan i Fakultetit të Arteve të Bukura, thotë se ligji i ri sjell centralizim, sidomos pika e emërimit të drejtuesve të institucioneve. “Nuk jam dakord, sepse ka të bëjë me centralizim, jo decentralizim, ku një emër, një ministër mund të vendosë për fatet e një institucioni. Në rastin e kulturës, emërimi duhet t’i takojë një bordi ose nga Këshilli i Ministrave që e vendos emrin i cili drejton një institucion”, – thotë Isufi. Sipas tij, me ligjin e ri, “si shkak-pasojë kalojmë te klientelizmi dhe tek emërimi i personazheve që kanë mbështetje politike dhe jo kontribute profesionale e kulturore, kalojmë në ‘militantizëm’. Sa i takon kohëzgjatjes, ku tani posti i drejtorit do jetë 3 e jo katër vjet, për mua, nuk mundet detyra e një titullari institucioni të ketë më pak kohëzgjatje se mandati i qeverisë; sipas meje, drejtuesit e institucioneve të zgjedhura në mënyrë demokratike, duhet të shkojnë në mandatin e qeverisë. Kjo është handikap. Ka një çrregullim”.
Emërimi i drejtuesve, në këndvështrimin e Isufit, “është një gjë që rregullohet përmes bordeve. Ministria e Kulturës nuk ka borde specialistësh që ta bëjë këtë dhe me ligjin e ri nuk zgjidhet gjë. Ministria e Kulturës, Muzeu Kombëtar a institucionet shtetërore, se nuk e ka tagrin vetëm Ministria e Kulturës”. Isufi shton se, sa i takon kërkesës për emërimin e drejtorëve të muzeve shtetërorë ose miratimin e drejtuesve të muzeve privatë, “mandatimi në këtë mënyrë është klientelizëm dhe si shkak-pasojë del që edhe muzetë privatë të zgjedhin një person që është afër Ministrisë së Kulturës nuk është normale. Sipas tij, Ministria e Kulturës nuk mund të ketë certifikues e jo administrator”. Në fund, në tërësi për ligjin, ai thotë se “ligji është centralizues, sepse Ministria e Kulturës nuk ka kapacitete dhe nuk mund të jetë kontrollore. Ministria duhet të ndjekë procesin, por jo të jetë ajo që e vendos. Dhe ky është gabimi i madh – që është politik – që është bërë me ministrinë, dhe është bërë me dashje kjo në MK”./F.Nikolli/
Burimi: Gazeta Shqiptare
