Miratimi me akt normativ me fuqinë e ligjit të paketës ligjore ‘anti-KÇK’ ka cënuar parime të rëndësishme kushtetuese sipas Komitetit Shqiptar të Helsinkit.
Organizata që vepron për respektimin e të drejtave të njeriut dhe forcimin e shtetit të së drejtës, ka reaguar pas miratimit nga qeveria të paketës “Anti-KÇK”.
Sipas tyre ky akt normativ ka probleme me ligjshmërinë dhe kushtetutshmërinë. Miratimi i paketës me procedurë të përshpejtuar bie në kundërshtim me nenin 28 të Rregullores së Kuvendit.
“Sipas nenit 28 të Rregullores së Kuvendit nuk lejohet procedura e përshpejtuar e projektligjeve të parashikuara nga neni 81 pika 2 e Kushtetutës, pra ligje që kërkojnë miratimin me shumicë të cilësuar prej të paktën 3/5 e deputetëve. Shtesat ose ndryshimet ligjore që mendohen t’u bëhen disa prej ligjeve të përmendura më lart me aktin normativ, janë miratuar me votim të cilësuar dmth në bazë të nenit 81 pika 2 e Kushtetutës”
Nisma “anti-KÇK”, sic ka paralajmëruar kryeministri Rama do të ketë në fokus edhe goditjen e gjyqtarëve që sipas tij japin vendime në kundërshtim me ligjin. Por KSHH tërheq vëmendjen në këtë pikë duke rikujtuar vendimin nr. 11 të Gjykatës Kushtetuese të datës 02.04.2008 ku midis të tjerave thuhet “se gjykata çmon se mundësia e fillimit të ndjekje penale ndaj një gjyqtari për dhënien e një vendimi përfundimtar ndërkohë që vendimi mund të shqyrtohet nga një gjykatë më e lartë, krijon një presion të papërshtatshëm ndaj gjyqtarit, çka do të dëmtonte dhënien e drejtësisë dhe mbrojtjen e të drejtave të njeriut” dhe më poshtë “vendimet e një gjyqtari kundërshtohen vetëm në një gjykatë më të lartë dhe asnjë organ tjetër nuk mund të vlerësojë ligjshmërinë dhe bazueshmërinë e vendimit gjyqësor derisa ato nuk janë ndryshuar ose prishur sipas ligjit”.
Ata theksojnë gjithashtu se hetimi i punës së gjyqtarëve sipas Reformës në Drejtësi është kompetencë vetëm e Inspektorit të Lartë të Drejtësisë dhe jo e KLGJ, KLP.
“Sipas nenit 147/d të Kushtetutës, Inspektori i Lartë i Drejtësisë është përgjegjës ndër të tjerash për verifikimin e ankesave, dhe fillimin e procedimit disiplinor ndaj gjyqtarëve, prokurorëve. Kjo normë kushtetuese konkretizohet edhe në ligjin 96/2016 “Për statusin e gjyqtarëve dhe prokurorëve” të ndryshuar. Gjykata Kushtetuese ka elaboruar në vendimet e saj standartin se atributet që Kushtetuta i ka caktuar një organi, nuk mund ti jepen një organi tjetër (shih vendimin nr. 78 datë 12.12.2017 i Gjykatës Kushtetuese)
Sipas neneve 147/a dhe 149/a të Kushtetutës, përkatësisht Këshilli i Lartë Gjyqësor dhe Këshilli i Larte i Prokurorisë nuk kanë kompetencë të fillojnë hetimin gjyqësor ndaj gjyqtarëve dhe prokurorëve.”, shkruhet në regimin e tyre.
Komiteti Shqiptar i Helsinkit i kujton qeverisë se për këtë akt normativ më datën 6 dhjetor 2019 kanë reaguar 21 organizata të shoqërisë civile por me miratimin e sotëm, thirrjet e tyre për gjithëpërfshirje në diskutimin e saj nuk janë marrë parasysh.
“Organizatat vendase të shoqërisë civile janë kufizuar deri më sot nga e drejta për tu njohur me përmbajtjen e kësaj pakete, çka cenon parimet e një qeverisje të hapur, transparente dhe llogaridhënëse. Duke mos patur mundësi të shprehemi për tekstin e ndërhyrjeve të propozuara, referuar deklaratës të Ministres së Drejtësisë tërheqim vëmendjen për disa shkelje të cilat krijojnë probleme, nga pikëpamja formale dhe substanciale, lidhur me ligjshmërinë por edhe kushtetutshmërinë e saj”. /Opinion.al