Kryeprokurorja e përkoshme, Arta Marku ende nuk ka firmosur për titullarët e rinj të prokurorive lokale. Gjë e cila, ka detyruar disa zyrtarë socialistë që të gjejnë mënyrat për t’a nxitur atë që të avancojë me ndryshimet e prokurorëve.
Në inboxin e disa gazetarëve, të dielën, qarkulloi një listë ndryshimesh në drejtimin e prokurorive kryesore të vendit, por që shumë prej tyre nuk mundën t’a publikonin si lajm, pasi u mungonte konfirmimi.
Kryeprokurorja e re duket se është në situatë të vështirë për të menaxhuar si duhet politikën e kuadrit në institucion.
Me shumë gjasa, Marku duket se do të jetë nën presionin e partisë që e votoi për të realizuar ndryshimet në staf.
Por nga ana tjetër, nëse do të plotësojë dëshirat e socialistëve, kryeprokurorja do të duhet të llogarisë mirë parashikimet ligjore.
Në paketën ligjore të Reformës në Drejtësi, Prokurori i Përgjithshëm, edhe ai i përkohshmi, ka kompetenca të limituara, krahasuar me paraardhësit e tyre.
Në nenin 160, pika 2 e ligjit “Për statusin e gjyqtarëve dhe prokurorëve…” janë përcaktuar kompetencat e Prokurorit të Përgjithshëm deri në krijimin e Këshillit të Lartë të Prokurorisë.
Në këtë nen nuk është parashikuar e drejta e Prokurorit të Përgjithshëm për të lëvizur stafin drejtues në prokuroritë lokale.
Kryeprokurori mund të ndërhyjë në plotësimin e vendeve vetëm atëherë kur mbeten vakante. Pra, duke e lexuar ligjin drejt, kryeprokurorja duhet të firmosë komandimet e drejtuesve të prokurorisë vetëm në ato raste kur drejtuesit aktualë largohen me dorëheqje ose kur ndaj tyre vendoset masë sigurimi për hetime penale.
Kjo tregon, nëse lëvizjet bëhen pa u diktuar nga nevoja e vendit vakant, drejtuesit mund të bëjnë kallëzim për shpërdorim detyre të Prokurorit të Përgjithshëm të Përkohshëm.
Ndërkohë, shumë më e vështirë është lëvizja e drejtuesve të prokurorisë që janë të emëruar. Duke lexuar dispozitat ligjore, duket se Prokurori i Përgjithshëm i Përkohshëm nuk ka asnjë kompetencë mbi prokuroritë lokale.
Ai ishte e tëpërt protesta e opozitës për emërimin e kryeprokurores?
Jo. Kryeprokurori i përkohshëm ka disa kompetenca; të cilat ndikojnë drejtëpërdrejtë në karrierën e prokurorëve.
Mundësia ligjore ekziston që ajo të ushtrojë presion mbi prokurorët, sidomos atyre që kanë dosje të rëndësishme.
Prokurori i Përgjithshëm i Përkohshëm ka në dorë vlerësimet vjetore të performancës së prokurorëve, si edhe vlerësimet në kuadër të ligjit të “Vettingut”.
Për rastin e dytë, situata është e qartë. Nëse kryeprokurorja harton një raport negativ, atëherë prokurori ngel në Vetting dhe automatikisht del nga sistemi i drejtësisë. Pra, asnjë prokuror nuk do të donte të krijonte raporte negative me Prokurorin e Përgjithshëm të Përkohshëm.
Për rastet e vlerësimeve vjetore të performancës së prokurorëve, kryeprokurorja e përkohshme mund të ndikojë në karrierën e vartësve të saj.
Në bazë të ligjit, çdo prokuror që do të kandidojë për drejtues prokurorie kur të krijohet Këshilli i Lartë i Prokurorisë (KLP), duhet të ketë, ndër të tjera, vlerësimin “shumë mirë” për tre vitet e fundit. Ky vlerësim periodik realizohet në periudhën Janar-Shkurt të çdo viti.
Për vitin 2017, vlerësimet do të hartohen dhe nënshkruhen nga Arta Marku. Nëse ajo do të jetë subjektive në vlerësime, me anën e raporteve të hartuara nga zyra e saj mund të “djegë” karrierën e kandidatëve potencialë për drejtues prokurorie pasi të krijohet KLP-ja.