Kur Donald Trump kandidoi për president herën e parë, biznesmeni dhe figura e njohur televizive u pa si përçarës. Ndërsa u përball me humbje në zgjedhjet e vitit 2020, ai vendosi të mos pranojë rezultatin e zgjedhjeve. Tani, teksa ka filluar fushatën për zgjedhjet presidenciale të vitit 2024, ai po reklamon ato që i quan arritje të tij nga mandati i parë, së bashku me planet e reja politike. Korrespondentja e Zërit të Amerikës, Anita Powell njofton nga Uashingtoni.

Donald Trumpi është pretendenti i parë zyrtar në garën presidenciale të 2024-ës në SHBA. Ai po e përdor fushatën për të shitur vizionin e tij për Amerikën.

Zoti Trump përdor shpesh nota superlative në fjalimet e tij. Ai e bëri këtë rreth politikës së tij të imigracionit:

“Ne do të rivendosim dhe sigurojmë kufijtë e Amerikës ashtu siç i kishim më parë, me sigurinë më të madhe ndonjëherë”, tha zoti Trump.

Ai foli edhe për planet ekonomike dhe shfaqi qëndrimet e tij për sundimin e ligjit.

“Ne do të ndërtojmë sërish ekonominë më të madhe ndonjëherë”.

“Unë kërkoj menjëherë dënimin me vdekje për trafikantët e drogës dhe të qenieve njerëzore”, tha ish presidenti.

Unë kam dëshmuar se jam një nga njerëzit më të ndershëm dhe më të pafajshëm në vendin tonë”

Ndërsa për veten tha: “…Unë kam dëshmuar se jam një nga njerëzit më të ndershëm dhe më të pafajshëm në vendin tonë”.

Presidenti Joe Biden tha se do të përdorë pushimet e festave të fundvitit për të diskutuar me familjen e tij nëse do të kandidojë përsëri.

Shtëpia e Bardhë thotë se republikanët janë më të interesuar për të fituar zgjedhjet sesa për të ndihmuar amerikanët.

“Partia Republikane nuk ka plan. Ata nuk bëjnë gjë tjetër veçse marifete politike”, tha zonja Jean-Pierre.

Historianët thonë se arritjet e ish-presidentit janë të pakta.

Arritjet e tij më të mëdha ishin emërimet që bëri dhe sulmet që iu bënte njerëzve”

“Ai ka arritur shumë pak sa i përket legjislacionit. Arritjet e tij më të mëdha ishin emërimet që bëri dhe sulmet që iu bënte njerëzve. Është e vështirë të besosh se ai do të ndryshojë politikën amerikane kur nuk e bëri këtë më parë”, thotë profesori i historisë tek Universiteti i Teksasit në Austin, Jeremi Suri.

Mbështetësit e zotit Trump nuk pajtohen.

“Ai ishte në gjendje të ndërtonte mbi 800 kilometra të murit në kufirin me Meksikën për të ndaluar emigrantët e paligjshëm. Ai uli taksat dhe lejoi shpimet për të siguruar karburant me çmim të përballueshëm”, tha Drejtori i Qendrës për Integritet Zgjedhor dhe udhëheqës i Institutit “America First”, Hogan Gidley.

Ai iu bëri të qartë të gjithëve se do të përballen me forcën e Amerikës nëse ngatërrohen me të apo me aleatët e saj në botë”

“Ai iu bëri të qartë të gjithëve se do të përballen me forcën e Amerikës nëse ngatërrohen me të apo me aleatët e saj në botë. Këto janë të gjitha arritje që i takojnë presidentit Trump”.

Zoti Hogan shtoi se partia republikane ka mësuar nga betejat legjislative të viteve kur zoti Trump ishte president.

“Kushdo nga e djathta që zgjidhet për të udhëhequr Shtëpinë e Bardhë, tani e tutje do të punojë me Kongresin si askush më parë, sepse ata thjesht do injorojnë mediat pasi shumica e Amerikës i injoron mediat”, tha zoti Gidley

Një gjë që të gjithë bien dakort: gati dy vjet para votimeve, fushata për zgjedhjen e presidentit të ardhshëm tani ka filluar./VOA

Azilkërkuesit që jetojnë vetëm në strehim kolektiv aktualisht marrin 330 euro në muaj – dhjetë për qind më pak se të tjerët. Gjykata Kushtetuese e Gjermanisë thotë se ky shkurtim është i paligjshëm.

Azilkërkuesve pa familje nuk mund t’u shkurtohet asistenca sociale me një normë fikse prej dhjetë për qind, vetëm sepse ata jetojnë në strehimore kolektive. Këtë vendim e mori të enjten, 24.11.2022, Gjykata Kushtetuese e Gjermanisë. Gjykatësit thanë se ndarja e dhomës me azilkërkues të tjerë, nuk çon domosdoshmërisht në kursimin e shpenzimeve. “Niveli i nevojave të veçanta” i prezantuar në 2019 është i papajtueshëm me “të drejtën themelore për të garantuar jetese dinjitoze”.

Të prekur nga ky vendim i gjykatës janë të gjithë azilkërkuesit që jetojnë vetëm, pra, pa familje, nëpër strehimore refugjatësh, dhe që jetojnë në Gjermani prej së paku 18 muajsh. Këtej e tutje atyre do t’u rritet asistenca sociale me 10 për qind. Nëse më parë ata kanë bërë ankesë me shkrim, atëherë mund të llogarisin edhe me një rritje të asistencës sociale për muajt e mëparshëm, duke filluar nga shtatori i vitit 2019.

Çështjen e çoi në Gjykatën Kushtetuese Shoqata për të Drejtat e Lirisë (GFF). Për të kontrolluar rregulloren në Karlsruhe, ajo kishte hartuar një model që e përdori një gjyqtar në Gjykatën Sociale të Dyseldorfit. Atje, një burrë nga Sri Lanka kishte bërë kërkesë për rritje të asistencës sociale për disa muaj në vitet  2019 dhe 2020. Paditësi argumentoi se ai nuk kishte raport miqësor me azilkërkuesit e tjerë të dhomës dhe as nuk gatuante e as nuk kishte ekonomi të përbashkët me ta. Si rrjedhojë, bashkëbanimi nuk kishte asnjë efekt kursimi, thuhet në deklaratë e Gjykatës.

Pritet rritje e asistencës

Në vitin 2019, qeveria federale e përbërë nga CDU/CSU dhe SPD ishte e mendimit se azilkërkuesit që i ndajnë dhomat me të tjerët, mund të kursejnë, duke gatuar së bashku për shembull, ose duke përdorur së bashku kuzhinat e përbashkëta. Prandaj edhe qeveria vendosi t’ua shkurtonte atyre asistencën sociale me dhjetë përqind pro person, duke u dhënë atyre po aq ndihmë sociale, sa ç’u jepte personave që jetojnë në çift. Tani qeveria gjermane duhet të reagojë ndaj vendimit të Gjykatës dhe ta përshtasë asistencën sociale për këta persona, nga 330 euro në muaj, në 367 në muaj

Shoqata gjermane që angazhohet për të drejtat e refugjatëve e përshëndeti vendimin e Gjykatës kushtetuese:

“Ky rregull i Ligjit të Asistencës Sociale për Azilkërkuesit që u rrëzua sot  nuk është i vetmi rregull në kundërvajtje me Kushtetutën. Ne jemi të mendimit se e gjithë kjo rregullore e posaçme diskriminuese duhet të rrëzohet!”, deklaroi organizata në një mesazh në Twitter./DW

Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky,  ka deklaruar se gjashtë milionë familje ukrainase janë ende pa energji elektrike, pas sulmeve masive me raketa që goditën vendin këtë javë.

“Që nga kjo mbrëmje, ndërprerjet e energjisë vazhdojnë në shumicën e rajoneve dhe në Kiev”, tha Volodymyr Zelensky në fjalimin e tij të natës.

Miliona njerëz kanë mbetur pa drita, ujë apo ngrohje me fillimin e dimrit.

Duke folur në një fjalim video, Presidenti Zelensky tha se kryeqyteti dhe rajoni përreth tij janë ndër më të prekurit nga sulmet. Ai tha se shumë banorë në qytet kanë qenë pa energji “për 20 apo edhe 30 orë”.

Ai tha se zona të tjera ndër më të prekurat janë rajonet e Odesës, në jug, Lviv në perëndim, si dhe Vinnytsia dhe Dnipropetrovsk.

Presidenti Zelensky u bëri thirrje të gjithëve që të përdorin pajisjet që përdorin energjinë me kursim: “Nëse nuk keni ndërprerje të energjisë, kjo nuk do të thotë se problemi ka mbaruar. Ju lutem, nëse keni energji elektrike, kjo nuk do të thotë se mund të ndizni disa pajisje elektrike të fuqishme në të njëjtën kohë.”

“Duhet të durojmë këtë dimër, një dimër që do ta kujtojnë të gjithë”, tha ai.

Kryeministri Denys Shmyhal tha se pavarësisht sulmeve, pothuajse e gjithë infrastruktura kritike e vendit është rilidhur – duke përfshirë shërbimet e ujit, impiantet e prodhimit të nxehtësisë, spitalet dhe shërbimet e urgjencës.

Por njerëzit e zakonshëm vazhdojnë të përballen me ndërprerje të planifikuara të energjisë elektrike në çdo rajon të Ukrainës, tha ai.

Ekziston frika se shënjestrimi i infrastrukturës ukrainase nga Rusia, së bashku me borën dhe temperaturat nën zero, mund të shkaktojë një krizë shëndetësore në vend./Opinion.al

Zyrtarët ukrainas po kundërshtojnë presionin në rritje për të hyrë në negociata me Moskën, edhe pse sulmet e pamëshirshme ajrore ruse po peshojnë gjithnjë e më shumë në jetën, pasurinë dhe infrastrukturën e Ukrainës.

Mykhailo Podolyak, këshilltar i Zyrës së Presidentit të Ukrainës, hodhi poshtë njoftimet ruse të gatishmërisë për bisedime si thjesht pjesë e një fushate ndikimi për të minuar mbështetjen për Ukrainën midis partnerëve të saj.

“Ne presim që partnerët tanë të mos i kushtojnë më vëmendje deklaratave provokuese të Rusisë në lidhje me procesin e negociatave,” tha zoti Podolyak në një intervistë të premten me Zërin e Amerikës.

Deri më tani, zyrtarët e administratës amerikane janë dakord. Në një konferencë shtypi më 11 nëntor, rrugës për në Kamboxhia, këshilltari i sigurisë kombëtare Jake Sullivan tha se propozimet ruse nuk mund të merren seriozisht për sa kohë që Moska kërkon të aneksojë ilegalisht territorin ukrainas.

Duke paraqitur ato që ai i cilësoi si “katër elementë thelbësorë të konsensusit” në qeverinë amerikane, zoti Sullivan përsëriti se vetëm Ukraina mund të vendosë se kur dhe në çfarë kushtesh të negociojë. Ai shtoi se çdo paqe e drejtë duhet të bazohet në parimet e sovranitetit dhe integritetit territorial dhe se SHBA-ja do të bëjë gjithçka që mundet për t’u siguruar që në çdo bisedim të ardhshëm, Ukraina të jetë në gjendje të negociojë nga një pozicion i fortë.

Megjithatë, përfaqësuesit e shtetit të Moskës kanë folur gjithnjë e më shumë për hapjen e negociatave në vazhdën e tërheqjes së Rusisë nga Khersoni – kthimi i tretë i madh i luftës nga vendi i tyre.

Zëvendësministri i Jashtëm Sergei Ryabkov tha këtë muaj se qeveria e tij është “e hapur për dialog, pa parakushte”, njoftuan mediat ruse. Ai citohet të ketë thënë se Moska ka qenë e gatshme të përfshihet në negociata më herët, por se Kievi e ka ndërprerë dialogun “me urdhër të kuratorëve të tij perëndimorë”.

Katër ditë pas komenteve të zotit Ryabkov, rusët nisën bombardimet më të rënda të territorit ukrainas që nga pushtimi i saj në shkurt. Më 15 nëntor, u lëshuan deri në 100 raketa dhe dronë, duke lënë pothuajse gjysmën e sistemit energjetik të Ukrainës të paralizuar. Një tjetër sulm masiv të mërkurën dëmtoi më tej infrastrukturën energjetike në Kiev dhe qytete të tjera të Ukrainës.

Bombardimet më 15 nëntor erdhën vetëm disa orë pasi presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy paraqiti një “formulë të paqes” me 10 pika në samitin e G-20 në Bali të Indonezisë. Ai përfshinte masa për të garantuar sigurinë bërthamore dhe atë të rrezatimeve, sigurinë e ushqimit dhe energjisë, një shkëmbim të të burgosurve dhe kthimin e ukrainasve të dëbuar nga Rusia, rivendosjen e integritetit territorial të Ukrainës dhe ndjekjen penale të krimeve të luftës.

Dmitry Peskov, sekretari i shtypit i presidentit rus Vladimir Putin, u tha gazetarëve rusë se bombardimet – që lanë miliona ukrainas pa ngrohje, ujë apo energji elektrike, të paktën për orë të tëra në të njëjtën kohë – ishte për shkak të refuzimit të autoriteteve ukrainase për të negociuar.

“Mosgatishmëria e palës ukrainase për të zgjidhur problemin, për të hyrë në negociata, dhe për më tepër, veprimet e palës ukrainase për të braktisur pikat e dakorduara të tekstit, e kështu me radhë, këto të gjitha sjellin pasoja”, tha zoti Peskov, sipas një agjenci ruse lajmesh.

Zoti Podolyak i tha Zërit të Amerikës se deklarata e Peskovit ishte “lloji i ultimatumit që terroristët do të lëshonin: Ose unë vras pengjet – popullsinë civile të Ukrainës – ose ju bëni atë që themi ne”.

Ai beson se Rusia e zhvilloi narrativën e negociatave për të përmirësuar reputacionin e saj në mbarë botën.

“Për ta, fjala “negociata” nuk do të thotë njësoj si për të gjithë – të ulemi, të paraqesim pozicionet dhe të kërkojmë një kompromis,” tha zoti Podolyak. “Jo. Ata thonë “negocioni”, që do të thotë “përmbushja e kërkesave të tyre” – për shembull, mos anëtarësimi në organizatat evropiane, NATO ose ndonjë aleancë tjetër ushtarake dhe dhënia e territoreve”.

Ai argumentoi se Rusia, duke humbur në fushën e betejës, i është drejtuar sulmeve ndaj popullsisë ukrainase për të detyruar drejtuesit në Kiev të përmbushin kërkesat e saj.

Ai tha se negociatat mund të fillojnë pasi të rivendoset integriteti territorial i Ukrainës dhe Rusia të kthehet në kuadrin e ligjit ndërkombëtar. Bisedime të tilla, sugjeroi ai, mund të përqëndrohen në çështje si ndjekja penale e krimeve të luftës dhe sigurimi i kompensimit për dëmet.

Raportet e mediave kanë sugjeruar se disa zyrtarë të qeverisë amerikane do të dëshironin që Kievi të përfitonte nga sukseset e tij në fushën e betejës duke kaluar në negociatat e hershme. Por ambasadori William Taylor, nëndrejtor për Rusinë dhe Evropën në Institutin Amerikan të Paqes, tha se qëndrimi i përshkruar nga zoti Sullivan është qëndrimi zyrtar i administratës.

“Jake Sullivan, këshilltari i sigurisë kombëtare, foli për presidentin dhe gjithë administratën,” tha zoti Taylor, i cili shërbeu si i ngarkuar me punë në Ambasadën e SHBA në Kiev në vitin 2019. “Është në interesin kombëtar të SHBA që Ukraina të fitojë. këtë luftë dhe që Rusia të humbasë”.

Armëpushimi: Kush përfiton?

Shumica e ekspertëve që folën për Zërin e Amerikës besojnë se nga një armëpushim në këtë kohë do të përfitonte Kremlini dhe se nuk do t’i jepej fund luftës.

Çdo armëpushim i negociuar do t’i mundësonte forcave ruse të riorganizohen dhe të përforcohen, tha Nataliya Bugayova, bashkëpunëtore shkencore në Institutin për Studimin e Luftës.

“Ukraina ka avantazhin në terren. Një armëpushim do t’i mbante linjat e frontit në trajtën më të mirë të mundshëm që Putini mund të shpresojë nga kjo luftë. Është një nga mënyrat e pakta për Rusinë për të thyer avantazhin e forcave ukrainase”, u shpreh ajo në një përgjigje me shkrim për Zërin e Amerikës.

David Kramer, drejtor ekzekutiv i Institutit Xhorxh W. Bush, beson se Ukraina mund të mbizotërojë në fushën e betejës dhe se e vetmja mënyrë për t’i dhënë fund luftës është që aleatët e Ukrainës ta ndihmojnë atë që të fitojë.

“Askush nuk dëshiron më shumë sesa ukrainasit që kjo luftë të përfundojë. Ata po luftojnë dhe po vdesin për të mbrojtur vendin dhe lirinë e tyre, por ata kanë qenë jashtëzakonisht të suksesshëm deri më tani dhe mendojnë se mund të mbizotërojnë. Thirrja për negociata tani dëmton avantazhin e tyre”, tha zonja Kramer.

Ambasadori Taylor tha se një armëpushim i arritur ndërkohë që ushtria ukrainase po arrin të zmbrapsë forcat ruse nga vendi, “do t’u lejonte rusëve të mbanin atë çfarë kanë pushtuar tashmë, ilegalisht”.

Kjo do t’i vendoste rusët në një pozicion të favorshëm për sulmet e ardhshme, tha zonja Bugayova.

“Çdo pikë e fortë për rusët, veçanërisht në jug të vendit që është tepër strategjik, do të përbënte një kërcënim të përhershëm për sovranitetin ukrainas, sepse qëllimi maksimalist i Putinit për të kontrolluar Ukrainën nuk ka ndryshuar dhe ka shumë të ngjarë të zgjasë edhe kur ai të mos jetë më në pushtet. Kremlini do të përdorë armëpushimin për t’u përshtatur, dhe jo për të pakësuar përpjekjet për ta vendosur Ukrainën nën kontroll”.

Një argument fiskal

Një pikëpamje e kundërt u shpreh nga Katrina vanden Heuvel në një artikull në gazetën The Washington Post. Ajo argumentoi se është koha që Shtetet e Bashkuara të fillojnë të krijojnë kushtet për një zgjidhje diplomatike të luftës për shkak të kostove në rritje për palët ndërluftuese, për Shtetet e Bashkuara dhe vendet e tjera që mbështesin Ukrainën.

“Shumë gjëra rrezikohen nëse rrimë duarkryq, ndërsa katastrofa përhapet dhe kostot e rreziqet vazhdojnë të rriten”, shkrunte ajo.

Administrata e Presidentit Biden mori miratimin e Kongresit për 40 miliardë dollarë ndihma për Ukrainën për vitin 2022; më shumë se 19 miliardë dollarë janë shpenzuar për mbrojtjen ushtarake që nga 24 shkurti.

Ekonomisti Timothy Ash pranoi në një artikull për Qendrën për Analizën e Politikave Evropiane se ndihma për Ukrainën tashmë përfaqëson 5.6% të shpenzimeve totale të mbrojtjes së Shteteve të Bashkuara. Por ai shkruante se:

“Rusia është një kundërshtar kryesor i Shteteve të Bashkuara, një rival i nivelit parësor, jo shumë larg Kinës, sfiduesja strategjike numër një”.

Strategjia e Mbrojtjes Kombëtare e Shteteve të Bashkuara e përkufizon Rusinë si “një kërcënim akut”.

Jo lëshimeve territoriale

Zoti Kramer tha se ai shqetësohet se bisedat për nevojën që Ukraina të bëjë lëshime do të jenë “thellësisht demoralizuese për forcat jashtëzakonisht të guximshme ukrainase që luftojnë për lirinë e tyre”. Ai vuri në dukje se shumica e ukrainasve kundërshtojnë çdo lëshim territorial në këmbim të një armëpushimi.

Sipas sondazhit të bërë në shtator nga Instituti Ndërkombëtar i Sociologjisë së Kievit, 87% e ukrainasve nuk ishin të gatshëm të mbështesin asnjë lëshim territorial për hir të përfundimit të luftës me Rusinë sa më shpejt të jetë e mundur.

Zonja Bugayova shtoi se një armëpushim i hershëm do t’i linte ukrainasit që ende jetojnë në territoret e pushtuara të vuajnë “mizoritë e vazhdueshme ruse”.

Ambasadorja e Shteteve të Bashkuara për Drejtësinë Penale Globale, Beth Van Schaack, theksoi se organizatat joqeveritare, mediat dhe hetuesit e krimeve të luftës kanë mbledhur tashmë prova të gjera për mizori të tilla.

“Kudo që forcat ruse janë vendosur, po shohim një gamë të tërë krimesh të ndryshme lufte”, i tha ajo shërbimit në gjuhën ukrainase të Zërit të Amerikës.

Një prokuror për krimet e luftës duke vëzhguar gërmimet në një pyll pranë qytetit ukrainas Izium, të çliruar nga forcat ukrainase (18 shtator 2022)

“Kjo përfshin gjithçka, nga bombardimet e infrastrukturës civile, tek dhuna personale, me individë që duket se janë vrarë në stilin e ekzekutimit, ose që trupat e tyre tregojnë shenja torture”.

Ajo shtoi se ka pasur “raportime të besueshme të grave dhe vajzave, madje edhe burrave dhe djemve që i janë nënshtruar dhunës seksuale kur janë mbajtur nga forcat ruse”.

Zoti Taylor tha se ai beson se Kievi duhet të marrë në konsideratë bisedimet me Moskën, por vetëm pasi forcat ruse të largohen nga territori ukrainas. Ambasadori tha se vetë territori nuk duhet të jetë objekt negociatash.

“Temat duhet të përfshijnë tërheqjen totale të forcave ruse nga Ukraina; rikthimin e të burgosurve të luftës dhe ukrainasve të tjerë, përfshirë fëmijët ukrainas, të mbajtur ose të marrë me forcë në Rusi; dëmshpërblimet për dëmet e luftës; përgjegjësinë për krimet e luftës dhe mizoritë; dhe garancitë e sigurisë për Ukrainën”, tha zoti Taylor në një përgjigje me shkrim për Zërin e Amerikës.

Zoti Kramer pajtohet, por tha se mund të gjejë pak tema për të diskutuar me qeverinë aktuale në Moskë.

“Është e vështirë të shihet se çfarë ka për të negociuar me një regjim në Moskë fajtor për krime lufte, krime kundër njerëzimit dhe gjenocid”, tha ai në një përgjigje me shkrim.

Will Pomeranz, drejtor i Institutit Kennan të Qendrës Wilson, sheh pak gjasa për një zgjidhje diplomatike së afërmi.

“Presidenti Zelenskyy ka folur për një plan ambicioz paqeje që nuk ka gjasa të pranohet – apo edhe të merret në konsideratë – nga Federata Ruse. Sukseset e fundit ushtarake të Ukrainës e bëjnë edhe më pak të ngjarë që Zelenskyy të bëjë kompromis për ndonjë nga kërkesat e tij”, i tha ai Zërit të Amerikës.

Ai beson se rusët gjithashtu nuk ka gjasa të pranojnë dhe të kompensojnë dhimbjen që i shkaktuan Ukrainës.

Presidenti Zelenskyy duke dekoruar ushtarakët në Kherson

“Në të vërtetë, nuk mund të ketë paqe derisa Rusia të përballet me shkeljet që u ka bërë të drejtave të njeriut në Ukrainë dhe të paguajë dëmshpërblime të konsiderueshme për dëmin që ka shkaktuar. Një lëshim i tillë mbetet larg”, u shpreh zoti Pomerantz në një përgjigje me shkrim.

Në të njëjtën kohë, siç thonë vazhdimisht zyrtarët e administratës së Presidentit Biden, lufta mund të përfundojë në çdo moment nëse Presidenti rus Putin vendos t’i japë fund.

“Rusia sulmoi Ukrainën. Nëse Rusia do të zgjidhte të ndalte luftimet në Ukrainë dhe të largohej, ky do të ishte fundi i luftës. Nëse Ukraina do të vendoste të ndalte luftën dhe të dorëzohej, ky do të ishte fundi i Ukrainës”, tha zoti Sullivan./VOA

“Ne ndajmë dhimbjen tuaj”. Kështu iu tha presidenti rus Vladimir Putin një grupi nënash të ushtarëve rusë që kanë luftuar dhe disa prej të cilëve janë vrarë në Ukrainë.

“Asgjë nuk mund të zëvendësojë humbjen e një djali”, tha ai në fjalën e tij hyrëse, të transmetuar në mediat shtetërore ruse.

Sipas BBC kritikët thonë se nënat ishin zgjedhur me kujdes për takimin.

Brenda Rusisë, kundërshtimi ndaj pushtimit të Putin në Ukrainë është rritur. Në të gjithë vendin, grupet e nënave të ushtarëve në shërbim janë ankuar hapur se djemtë e tyre po dërgohen në betejë të trajnuar dobët dhe pa armë dhe veshje adekuate, veçanërisht teksa po fillon dimri i ftohtë.

Disa kanë akuzuar gjithashtu ushtrinë ruse se i ka kthyer ato të dislokuara me forcë në “ushqim topash”, pas një vargu humbjesh të rënda ushtarake në muajt e fundit.

Rreth 100,000 ushtarë rusë dhe 100,000 ukrainas janë vrarë ose plagosur që nga fillimi i luftës më 24 shkurt, sipas gjeneralit më të lartë amerikan, Mark Milley. Kremlini pranoi në shtator se ishin bërë gabime në përpjekjen e tij për të mobilizuar rezervistët e ushtrisë.

Por çfarë po mendon dhe po planifikon Vladimir Putin?

Në takimin e së premtes në rezidencën e tij shtetërore pranë Moskës, Putin u shfaq i ulur në një tavolinë të madhe me një grup prej 17 nënash. Disa prej tyre mbanin shami të errëta – një simbol i zisë. “Dua ta dini se unë personalisht dhe gjithë lidershipi i vendit e ndajmë këtë dhimbje”, tha presidenti. Ai i tha një nëne që djali i saj “ia kishte arritur qëllimit” dhe “nuk vdiq kot”.

Putin tha se dëshironte të takonte nënat ballë për ballë për të dëgjuar prej tyre për situatën në terren.

Presidenti iu bëri thirrje grave të mos besojnë lajmet e pavërteta dhe “gënjeshtrat” në TV ose internet në lidhje me luftën në Ukrainë.

Në një transkript të takimit të lëshuar nga Kremlini disa orë më vonë, disa nga gratë u identifikuan si pjesë e lëvizjeve pro-Putin.

Gratë ishin nga pjesë të ndryshme të Rusisë, me të paktën një nga Republika Popullore e vetëshpallur e Luhanskut në Ukrainën lindore, të cilën Moska e shpalli të aneksuar në fillim të këtij viti.

Një anëtare e Frontit Popullor Gjith-Rus të mbështetur nga Kremlini ishte gjithashtu atje, si dhe një pjesëmarrëse e organizatës Combat Brotherhood, e cila mbledh ndihma humanitare për ushtarët rusë./Opinion.al

Furtuna e fundit midis Parisit dhe Berlinit duket se kaloi. Tensionet flasin për vështirësi të Parisit për të pranuar një Gjermani që kërkon të veprojë në përputhje me kapacitetet e saj, shkruan Auron Dodi.

Gjermania dhe Franca kanë ndërmarrë hapa të dukshëm për të rikrijuar harmoni në marrëdhëniet dypalëshe. Vizita të premten (25.11.) në Berlin e kryeministres franceze, Elisabeth Borne mbylli një javë me intensitet të pazakontë vizitash dypalëshe. Parisin e vizituan këtë javë për tema të ndryshme, ministrja e Jashtme gjermane, Annalena Baerbock, pas saj ministri i Ekonomisë, Robert Habeck dhe më tej ministri gjerman i Financave, Christian Lindner. Presidenti francez Emannuel Macron u ofroi pritje të posaçme të tri ministrave gjermanë. Ky hap i pazakontë protokollar flet ndër të tjera për nevojë për të biseduar.

Në Paris, ministja e Jashtme Baerbock tha se “dallimet (dypalëshe) nuk janë skandal, por të vetëkuptueshme”. Kurse ministri gjerman i Ekonomisë Habeck tha se “ne e dimë që vijmë nga këndvështrime të ndryshme dhe kemi tradita të ndryshme ekonomike, por kjo është gjithmonë pikënisje për zgjidhje.”

Mediat franceze: a do të ndahet dyshja franko-gjermane?

Mosmarrëveshje Franca dhe Gjermania kanë aktualisht për shumë çështje që prekin Evropën. P.sh. për krizën energjetike, ku kërkohet vendosja e një kufiri të subvencionuar në BE për çmimin me shumicë të gazit. Franca kërkon që tavani i çmimit të gazit të subvencionohet me borxhe të BE, Gjermania e disa shtete të tjera janë skeptike për ndërhyrje të tilla në treg.

Franca bllokon më tej një tubacion gazi që do të kalonte edhe nëpër Francë, të cilin e duan me këmgëngulje Gjermania dhe Spanja.

Së fundi, Franca e akuzoi Gjermaninë se paketa që Gjermania i ka vënë në dispozicion ekonomisë gjermane, 200 miliardë euro, dëmton konkurencën evropiane.

Në aspektin ushtarak, në fund të tetorit, Franca nuk u bashkua me iniciativën e nxitur nga Gjermania të 15 shteteve, European Sky Shield Initiative, me të cilën Gjermania ofron mbrojtje kundërajrore për Evropën.

Më tej, zgjerimi i BE ka shkaktuar parehati te Franca. Gjermania është qartësisht në mbështetje të zgjerimit të BE, veçanërisht në Lindje. Kurse Franca është shumë e rezervuar për këtë. Franca kërkon përqendrim te bërthama e BE, po qe e mundur madje te shtetet themeluese të BE.

Zbutja e rregullave të kufirit të borxheve të BE, të Paktit të Stabilitetit, është një fushë tjetër ku dy shtetet kanë qëndrime të dallueshme.

Përballë mosdakordimeve, Presidenti Macron anuloi në tetor takimin e dy qeverive. Veç kësaj ai vendosi ta bëjë publike pakënaqësinë me Gjermaninë. Në Bruksel (20.10.) ai deklaroi se Gjermania është e izoluar në Evropë. Por faktet flasin të kundërtën.

Gjermania me më shumë mbështetës se Franca për çështje qendrore

Për sa i përket fondit prej 200 miliardë eurosh, që Gjermania ia vë në dispozicion, po t’i duhen si subvencionim ekonomisë gjermane, Franca ka bërë të njëjtën gjë: ajo ka ofruar një fond 170 miliardë eurosh për ekonominë franceze dhe ka vendosur tavan çmimesh me një politikë tarifash në Francë. Këtë tani duket se po e kuptojnë, më në fund, edhe në Paris.

Përsa i përket bashkëpunimit ushtarak: Gjermaninë e ndoqën pas 14 shtete evropiane, të cilave Gjermania u ka ofruar mbrojtje kundërajrore. Kurse Franca ka vetëm një shtet, Italinë, me të cilën ka një marrëveshje për mbrojtjen kundërajrore tokë-ajër. Pra e izoluar nuk është Gjermania.

Ndërsa zgjerimin me shtete të reja të BE, sidomos në Lindje, e mbështet një shumicë në BE.

“Gjermania kritikohet nga Franca thuajse për çdo gjë që bën”

Kritika e fundit franceze për Berlinin u prit disi me habi edhe në mediat franceze. Disa analistë pyetën se a duhet të presë Berlini nga Parisi kritika për çdo gjë që bën? Kjo kur Gjermania u përball me probleme ekzistenciale, si sigurimi i furnizimit me gaz pas shkëputjes nga furnizimi rus, si dhe përkufizimi i një roli të ri të saj ushtarak në Evropë.

Disa komentatorë francezë kanë shtruar madje pyetjen a kemi të bëjmë thjesht me xhelozi të Parisit për Berlinin. Nëse nuk është e tillë, në rastin më të mirë kritika e Macronit për Berlinin është një thirrje për të treguar vëmendje më të madhe ndaj Parisit. Këtu komunikimi nga Berlini ka hapësirë për t’u zhvilluar.

Kërkesë e hershme në Francë: Parisi të braktisë lidhjen me Gjermaninë

Disa politikanë e analistë francezë i kërkojnë prej vitesh Parisit të mos fiksohet te Berlini. Çifti franko-gjerman sipas tyre në fakt nuk ekziston, pasi Gjermania nuk e dëshiron atë.

Përveç ndonjë mirëkuptimi emocional për autorët, kërkesa që Parisi të lidhet më fort me partnerë të tjerë në vend të Berlinit është, në thelb, jorealiste dhe madje naive.

Gjermania është sot fuqia kryesore gjeopolitike e Evropës. Ajo është gjithashtu ekonomia më e madhe e Evropës. Franca bashkëpunon me arsye me Gjermaninë. Përpjekjet e Parisit për partneritet intensiv me Italinë, për shembull, ndonëse janë nisur me entuziazëm, nuk kanë pasur sukses afatgjatë.

Përkundrazi, në të vërtetë është Franca, që sidomos pas ribashkimit të Gjermanisë është druajtur se Gjermania mund ta braktisë Francën për Lindjen. Se Gjermania mund të kthehet nga Lindja, me zhvendosjen e pikërendesës së BE drejt Lindjes.

Por kjo nuk ka gjasa të ndodhë. Lindja është e rëndësishme për Gjermaninë në radhë të parë si treg dhe sot veçanërisht për arsye sigurie.

Tensionet aktuale të Parisit me Berlinin flasin më tepër për vështirësitë e Parisit për të pranuar një Gjermani që tani kërkon të veprojë në përputhje me kapacitetet e saj. Roli drejtues i Gjermanisë kërkohet gjithnjë e më shumë në Evropë e botë. Gjermania po demonstron tani vullnet që ta luajë dukshëm këtë rol. Kjo vlen edhe për aspektin ushtarak, ku Gjermania ka deklaruar se do të bëhet fuqia drejtuese ushtarake e Evropës.

Berlinit dhe Parisit u është dashur gjithmonë kohë të koordinohen

Duhet kujtuar se bashkëpunimi mes Berlinit dhe Parisit asnjëherë nuk është intensifikuar menjëherë pas zgjedhjeve parlamentare. Midis kancelarit Schröder e presidentit Chirak për afrim u deshën madje katër vjet, midis kancelares Merkel me presidentët Hollande, Sarkozy dhe Macron kaloi gjithashtu mjaft kohë deri në intonim.

Kurse qeveria aktuale gjermane nuk ka mbushur vitin në pushtet. Një rol në ritmin e afrimit luajnë edhe personalitetet e drejtuesve: presidenti Macron flet shumë e shprehet thuajse për gjithçka, kancelari Scholz është më i rezervuar e i heshtur.

Situata aktuale gjeopolitike, lufta në Ukrainë e në Evropë, ushtron megjithatë te të dyja palët presion për mirëkuptim. Pa dakordimin Berlin-Paris asgjë e rëndësishme nuk ndodh në Evropë.

Prandaj po punohet me energji të madhe që takimi i anuluar midis dy qeverive, të mbahet në 22 janar. Në këtë datë simbolike mbushen 60 vjet nga nënshkrimi i Traktatit të Elizesë. Vetëm 18 vjet pas Luftës së Dytë Botërore ky Traktat u bë marrëveshja e madhe e pajtimit mes armiqve të betuar, Francë dhe Gjermani. Deri në 22 janar synohet të jenë sqaruar mosmarrëveshjet për energjinë dhe për mbrojtjen.

Tri muaj për kapërcimin e dallimeve madhore

Kryeministrja franceze Elisabeth Borne dhe kancelari gjerman Olaf Scholz nënshkruan të premten (25.11.) një deklaratë të përbashkët për solidaritet energjetik. Furnizimi i Francës me energji elektrike do të përmirësohet edhe më tej me dërgesa nga Gjermania. Franca nga ana e saj e ka furnizuar me gaz Gjermaninë prej mesit të tetorit.

Për aspektin ushtarak, është arritur tashmë një marrëveshje politike. Ajo ka të bëjë me nisjen e fazës tjetër të zhvillimit të avionit gjuajtës të “brezit të gjashtë”. Kjo do të thotë se është vendosur të ndërtohet një avion demonstrues, me rëndësi vendimtare për projektin SCAF “Sistemin luftarak ajror të së ardhmes”. Por marrëveshja mes industrialistëve, Dassault Aviation për Francën dhe Airbus për Gjermaninë, ende pritet të arrihet, me gjasa së shpejti.

Gjithashtu, të martën Ministri i Ekonomisë i Gjermanisë, Habeck dhe homologu francez, Bruno Le Maire ranë dakord të rrisin bashkëpunimin në teknologji me rëndësi strategjike.

Si p.sh. në teknologjinë e hidrogjenit, në prodhimin e qelizave të baterive, dhe në industrinë e shëndetit. Si dhe për një platformë të re evropiane për teknologjitë transformuese. Ministrat folën për një “hap të parë drejt një partneriteti të ri franko-gjerman””për të avancuar politikën industriale evropiane”./DW