Në vitin 2024, sektori i blegtorisë në Shqipëri ka pësuar një rënie të konsiderueshme në prodhimin e qumështit dhe të produkteve të tjera të bazuara në bulmet, sipas të dhënave zyrtare të Institutit të Statistikave (INSTAT).
Krahasuar me vitin 2023, prodhimi i përgjithshëm i qumështit në vend ka rënë me 6.6%, duke arritur në vetëm 95 mijë tonë, nga të cilat vetëm 12 mijë tonë kanë qenë të destinuara për tregun e konsumit.
Kjo ulje e prodhimit është pasojë e një rënieje të theksuar në numrin e krerëve të bagëtive, një trend që vazhdon të thellohet brenda një dekade të tërë.
Një nga problemet më të mëdha që po përballon blegtoria shqiptare është reduktimi i tufave të lopëve.
Në vitin 2024, numri i lopëve në Shqipëri arriti vetëm në 224 mijë krerë, një rënie prej rreth 137 mijë krerësh në krahasim me dhjetë vjet më parë. Kjo ka ndikuar drejtpërdrejt në uljen e prodhimit të qumështit, i cili në vitin e kaluar arriti vetëm 75 mijë tonë, ose 6.5% më pak se në vitin 2023.
Një situatë e ngjashme vërehet edhe në prodhimin e mishit, ku oferta vendase po zvogëlohet, duke detyruar tregun të mbështetet gjithnjë e më shumë në importe.
Rënia nuk është e kufizuar vetëm te lopët. Blegtoria e deleve ka pësuar një tkurrje edhe më të madhe, me vetëm 968 mijë krerë të regjistruar në fund të vitit 2024.
Kjo ka sjellë një ulje të prodhimit të qumështit dhe djathit të deleve, me vetëm 12 mijë tonë qumësht dhe 2,200 tonë djathë të prodhuar, ose 5.9% më pak se një vit më parë. Po kështu, numri i dhive ka rënë me afërsisht 210 mijë krerë në krahasim me dekadën e kaluar, duke arritur në vetëm 500 mijë krerë.
Si pasojë, prodhimi i qumështit të dhisë ka arritur vetëm 8 mijë tonë, ndërsa djathi i dhisë ka pësuar një rënie prej 16.8%, duke u kufizuar në vetëm 1,000 tonë.
Këto ndryshime në strukturën e blegtorisë kanë ndikim të drejtpërdrejtë në treg. Çmimet e produkteve të bulmetit, si djathi dhe qumështi, kanë mbetur të larta, me një kilogram djathë të bardhë që shitet mesatarisht për 900-1100 lekë, ndërsa qumështi për 160 lekë litri.
Mungesa e prodhimit vendas ka bërë që supermarketet dhe dyqanet të mbështeten kryesisht në produkte të importuara, duke reduktuar edhe më tepër praninë e prodhimeve lokale në raftet e shitjes.
Nëse analizohet shpërndarja gjeografike e blegtorisë në Shqipëri, dallohen disa qarqe me përqendrime më të larta të kafshëve.
Për shembull, Fieri dhe Korça janë në krye për mbarështimin e gjedhit, me përkatësisht 14.8% dhe 11.3% të numrit të përgjithshëm të krerëve.
Nga ana tjetër, Vlorë dhe Gjirokastër dallohen për numrin më të lartë të deleve, me 29.3% dhe 14.5% të tufave të përgjithshme të këtij lloji./tvklan
