Më 5 Dhjetor të 1920, qeveria e asaj kohe shpalli ligjin për zgjedhjen e deputetëve në Këshillin Kombëtar sot e njohur si Parlamenti Shqiptar.
“Zgjedhjet e 5 Prillit të vitit 1921, nxorrën parlamentin e parë Shqiptar. 75 deputetë u zgjodhën në Kuvend si përfaqësues të popullit, ku të drejtë vote kishin vetëm meshkujt mbi 20 vjeç. Por si ishte atë kohe formula e votimit?”, raportoi gazetarja e Tv Klan, Anisa Krraba.
“Zgjedhjet do të bëheshin siç ishin bërë deri në atë kohë, pra me votim indirekt, ku për çdo 500 veta dilte një zgjedhës i dytë dhe, me anë të zgjedhjeve të dyta, për çdo 12 mijë veta një deputet. Të drejtë vote kishin vetëm meshkujt mbi 20 vjeç dhe që banonin të paktën prej 6 muajsh në vendin e votimit”, tha Enriketa Papa, historiane.
Në këtë Rregullore të vitit 1921, që ruhet në Arkivin e Shtetit tregohet mënyra e votimit. Ka 2 mënyra, një i quajtur i fshehtë, dhe tjetri sheshazi, që realizohet me të ngritur të dorës, ose me letra me ngjyrë të bardhë dhe të zezë ku janë emrat e kandidatëve.
Diferencë nga sot ka edhe në moshën për t’u bërë deputet. 121 vite më parë nuk mund të kandidoje nën 30 vjeç.
Historiania Enriketa Papa thotë se faktet historike tregojnë se vota e diasporës nuk është risi, por është praktikuar që në fillesat e parlamentarizmit shqiptar.
“Në parlamentin e ’21-shit Fan Noli ka përfaqësuar diasporën shqiptare “Vatrën”, shqiptarët e Amerikës, ndaj edhe bashkësia e shqiptarëve të Amerikës ka patur në Këshillin Kombëtar përfaqësuesin e tyre. Nuk është hera e parë që Shqiptarët përtej kufirit zyrtar kanë votuar apo kanë zgjedhur direkt deputetin e tyre”, tha ajo.
24 vite më vonë, në 1945 ju njoh e drejta e votës edhe grave, ndërsa në Arkivin e Shtetit ruhen të gjitha botimet që nga legjislatura e parë, faktet historike mbi debatet, dhe garën e fortë mes partive në një kohë kur vendi kishte nevojë për reformim.
Tv Klan
